O innych rozwiązaniach stosowanych w laboratoriach
Ocena użytkowników: / 1
SłabyŚwietny 
Wydanie 6/2008  |  Data dodania: 20.06.2008

Niniejsza publikacja kończy cykl artykułów dotyczących bezpiecznej pracy w laboratorium.
W wydaniu 1-2/2008 CH&K przedstawiona została klasyfikacja laboratoriów oraz podstawowe zasady projektowania wentylacji nawiewno-wywiewnej w tych obiektach. W wydaniu majowym szczegółowo omówiono komory bezpiecznej pracy mikrobiologicznej.
Natomiast w tej publikacji czytelnicy znajdą informacje dotyczące rozwiązań takich, jak m.in.: komory i moduły laminarne, wyciągi laboratoryjne, śluzy powietrzne, czy digestoria.
 

 Komora laminarna do pracy z cytostatykami
    Do prowadzenia prac w warunkach aseptycznych z substancjami szkodliwymi, m.in. z cytostatykami (lekami przeciwnowotworowymi) konieczne jest wykorzystanie komory z pionowym, laminarnym przepływem powietrza i recyrkulacją powietrza. Urządzenie musi gwarantować jednoczesną ochronę produktu, pracownika i środowiska.
    Powietrze, po przejściu przez filtry nawiewne: wstępny (w przedniej części blatu roboczego) i główny (nad całą przestrzenią roboczą), jest nawiewane do przestrzeni roboczej komory. Stąd jest zasysane szczelinami w przedniej i tylnej części blatu roboczego do komory filtrów. Po przejściu przez filtr wylotowy około 20% powietrza (oczyszczonego) uchodzi do pomieszczenia przez kominek wylotowy, pozostałe 80%,po ponownym przejściu przez filtr główny, jest nawiewane do przestrzeni roboczej. Udział powietrza recyrkulacyjnego jest różny, zależnie od producenta komory.
    Recyrkulujące powietrze nie wydostaje się z komory do pomieszczenia bez przejścia i oczyszczenia na filtrze wylotowym. Możliwe jest podłączenie do kominka wylotowego przewodu odprowadzającego i doprowadzenie go do przewodu wentylacyjnego lub na zewnątrz. Jeśli nie można tego zrobić, instalowany jest podwójny filtr wyciągowy. Przewód odprowadzający (elastyczny przewód aluminiowy o średnicy 160 mm i długość do 2 m) jest w wyposażeniu komory.
    System filtracji powietrza może się składać przykładowo z:
● filtru nawiewnego wstępnego – poliamidowego, klasy G3 wg PN-EN 779:2005,
● filtru nawiewnego głównego – wysoko skutecznego filtra ULPA klasy U15 wg PN-EN 1822-1:2001,
● filtru wylotowego – wysoko skutecznego HEPA klasy H14 wg PN-EN 1822-1:2001.

    Spadek ciśnienia w komorze filtrów wykrywa zamontowany miernik ciśnienia. Przepływ powietrza wynosi przykładowo od 1340 do 2010 m3/h [32]. Prędkość przepływu powietrza przez komorę wynosi 0,35÷0,4 m/s (zależnie od producenta). Przykładową komorę do pracy z cytostatykami przedstawiono schematycznie na rys. 1 [32].

     Komory do pracy z cytostatykami są również wykonywane w wersji, w której około 70% powietrza recyrkuluje wewnątrz komory, podczas gdy 30% jest z komory usuwane (przez filtr HEPA) (rys. 2) [7]. W komorze monitorowane są warunki pracy, dzięki czemu uzyskuje się laminarny przepływ powietrza i prawidłową powietrzną barierę ochronną. Urządzenie ma zainstalowany automatyczny system regulacyjny utrzymujący stałą prędkość (0,4 m/s) przepływu laminarnego strumienia powietrza nawet jeśli filtr HEPA jest obłożony zanieczyszczeniami. W podstawie komory umieszczony jest filtr nawiewny wstępny wykonany z włókien syntetycznych (opcjonalnie: filtr węglowy z węgla aktywnego) o dużych wymiarach. Na nawiewie i wywiewie powietrza z komory zainstalowany jest filtr wysoko skuteczny HEPA klasy H13.
    Takie komory, spełniające wszystkie wymagania normy PN-EN 12469:2002 dla komory laminarnej klasy II, wykorzystywane są z powodzeniem w: wirusologii, mikrobiologii, hematologii, genetyce (rekombinowane DNA), pracach z tkankami, pracach z substancjami niebezpiecznymi dla ludzi i zwierząt.
    Za pomocą mikroprocesorowego systemu monitoringu uzyskuje się m.in. informacje o:
● prędkości przepływu laminarnego strumienia powietrza i prędkości powietrza w barierze (kurtynie) powietrznej,
● wewnętrznej i zewnętrznej temperaturze powietrz
● pozostałym „czasie życia” filtrów HEPA i lampy UV (jeśli została zainstalowana
● całkowitym czasie pracy komory.

Moduły laminarne
(...)

Nastołowe komory laminarne
(...)

 Wyciągi laboratoryjne
    Małe, nastołowe wyciągi laboratoryjne są niezbędne do bezpiecznego prowadzenia prac z substancjami szkodliwymi. Dzięki niewielkim wymiarom sprawdzają się w aptekach, małych pracowniach i na oddziałach szpitalnych. Dostępne są w dwóch wersjach – jako wyciągi bezwylotowe lub jako wyciągi do podłączenia do zewnętrznego przewodu wentylacyjnego.
    Jako wyciągi bezwylotowe działają na zasadzie oczyszczania powietrza poprzez system filtrów (filtr wstępny: poliamidowy, zmywalny, filtr główny: filtr wysokoskuteczny HEPA o sprawności filtrowania 99,95% lub 99,995% dla cząstek 0,3 mikrona i większych, klasy H13 i/lub filtr węglowy).
    Do prac z substancjami lotnymi zaleca się stosować wyciągi bezfiltrowe, w których powietrze z przestrzeni roboczej jest zasysane i odprowadzane na zewnątrz elastycznym przewodem aluminiowym o średnicy 160 mm i długości do 2 m [26].
    Wyciągi laboratoryjne stanowią doskonałe zabezpieczenie podczas pracy z substancjami szkodliwymi (rozpuszczalniki organiczne, antybiotyki, pochodne ropy naftowej) lub cząstkami zanieczyszczeń stałych w laboratoriach medycznych, uniwersyteckich i badawczych. Prosta konstrukcja czyni te urządzenia wysoce niezawodnymi. Wyciągi można ustawić zarówno na dostępnym w laboratorium blacie roboczym, jak i wyposażyć w odpowiednią podstawę.

 Filtry węglowe w komorach laminarnych
    W celu jak najlepszego oczyszczenia powietrza, w komorach laminarnych, często instaluje się filtr węglowy, zlokalizowany za filtrem wysoko skutecznym, stanowiącym w takim przypadku, filtr wstępny dla filtra węglowego. W zależności od obecnych w powietrzu substancji gazowych stosuje się odpowiedni rodzaj filtra węglowego.
    W opracowaniu [6] zdefiniowano następujące rodzaje filtrów węglowych:
● Typ A – zatrzymujący ketony, etery, alkohole, rozpuszczalniki cykliczne, może być stosowany do adsorpcji kwasów nieorganicznych o niskich stężeniach,
● Typ BE – zatrzymujący kwasy nieorganiczne i zasady, lotne związki siarki np. H2S, H2SO4, SO3; węgiel jest aktywowany związkami metalicznymi,
● Typ F – zatrzymujący formaldehyd i pochodne związki organiczne; węgiel jest aktywowany miedzią, nie powinien być używany do adsorpcji kwasów nieorganicznych,
● Typ K – zatrzymujący amoniak i aminy, dobry dla związków organicznych; węgiel aktywowany kompleksami metalicznymi,
● Typ G – specyficzny dla radioaktywnego jodu, organicznych związków jodu; zawiera jako filtr wstępny wysokoskuteczny filtr HEPA dla cząstek stałych (filtr oznaczony w opracowaniu [6] jako filtr D),
● Typ M – specyficzny dla rtęci i związków rtęci; powinien być stosowany razem z filtrem HEPA (filtr oznaczony w opracowaniu [6] jako filtr D),
● Typ ABEK – typ mieszany wykorzystywany wtedy, gdy proporcje organicznych, nieorganicznych i amidoamin są podobne,
● Filtry specjalne – w [6] proponuje się także stosowanie specjalnych typów filtrów z węglem aktywowanym do adsorpcji organicznych halogenków, lekkich związków organicznych, nieskraplających się gazów np. CO, CO2, H2.

     W opisie filtrów oznaczenie literą D oznacza, że filtr wysokoskuteczny HEPA należący do klasy H14 (zgodnie ze standardem PN-EN-1822:2001) jest zastosowany jako filtr wstępny przed filtrem z węgla aktywowanego dla cząstek stałych i/lub gazów i aerozoli.

Śluzy powietrzne
(...)

Digestoria
Budowa dygestoriów

    Dygestoria przeznaczone są do pracy z substancjami chemicznymi stanowiącymi potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa i zdrowia pracownika. Jednocześnie ich budowa jest dostosowana do stopnia agresywności stosowanych substancji chemicznych [11].
    Istnieją dwa, zasadnicze rodzaje dygestoriów [5]:
● montowane na stole laboratoryjnym i na stałe mocowane do ścian laboratorium – bardzo często są to konstrukcje drewniane, wewnątrz których stół i ścianę laboratorium pokrywa się kwasoodporną glazurą, dygestoria te są montowane na stałe i ich przeniesienie w inne miejsce, wiąże się z remontem całego pomieszczenia;
● zintegrowane – które są wykonywane w całości z metalu i szkła zbrojonego – mają one zintegrowany blat pokryty stalą nierdzewną i łatwo demontowalne przyłącza do wody, gazu, prądu i kanalizacji dzięki czemu można je stosunkowo łatwo przenosić z miejsca na miejsce. (...)

Regulacja przepływu powietrza w digestoriach
(...) 

 

POLECAMY WYDANIA SPECJALNE

  • Pompy ciepła 2023-2024

  • Pompy ciepła 2021-2022

  • Pompy ciepła 2022-2023

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2021

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2022

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2023

  • Pompy ciepła 2020-2021

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2020

  • Pompy ciepła 2019-2020

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2019

Katalog firm chłodnictwo, klimatyzacja, wentylacja

CHŁODNICTWO: Agregaty (chillery) chłodzone powietrzem, Agregaty (chillery) chłodzone wodą, Agregaty absorpcyjne, Agregaty skraplające, Aparatura kontrolno-pomiarowa, Chłodnice, Chłodnictwo w transporcie, Chłodziwa i nośniki ciepła, Czynniki chłodnicze, Dry-coolery, Drzwi chłodnicze (okucia, akcesoria), Elementy rozprężające, Filtry - osuszacze czynnika chłodniczego, Komory chłodnicze i zamrażalnicze, Kontenery chłodnicze, Maszyny do produkcji lodu (płatkarki, kostkarki), Materiały termoizolacyjne, Meble chłodnicze i zamrażalnicze, Monobloki chłodnicze, Odolejacze, separtory, Oleje sprężarkowe, Płyty warstwowe, Pompy cyrkulacyjne, Silniki, Siłowniki, Sprężarki chłodnicze, Tunele mroźnicze (kriogeniczne), Układy i aparatura regulacyjna, zabezpieczająca i nadzorująca, Urządzenia rozmrażające, Wieże chłodnicze, Wyłączniki i przekaźniki czasowe, Wymienniki ciepła (parowacze, skraplacze), Wymienniki płytowe, Zasobniki chłodu, Zawory, Zespoły spręzarkowe, Pozostałe akcesoria, Projektowanie, badania, doradztwo techniczne, certyfikacja.

KLIMATYZACJA i WENTYLACJA: Aparatura kontrolno-pomiarowa, Aparaty grzewczo-wentylacyjne, Centrale klimatyzacyjne monoblokowe, Centrale klimatyzacyjne rooftop, Centrale klimatyzacyjne sekcyjne, Chłodnice/nagrzewnice kanałowe, Czerpnie i wyrzutnie, Filtry powietrza, Kanały wentylacyjne, Klapy ppoż. (oddymiające, odcinające), Klimakonwektory, Klimatyzacja samochodowa, Klimatyzatory kompaktowe (przenośne, okienne), Klimatyzatory split, Klimatytory multi splity, Kolektory słoneczne, Kratki, nawiewniki, dysze, Kurtyny powietrzne, Materiały termoizolacyjne, Nasady kominowe, wywietrzniki, Nawilżacze (parowe, zraszające, ultradźwiękowe, komory zraszania), Oczyszczacze powietrza, Odciągi miejscowe, Okapy kuchenne, Osuszacze powietrza, Pompy ciepła, Pompy cyrkulacyjne, Przepustnice, Rekuperatory i regeneratory do odzysku ciepła, Siłowniki, Stropy, belki chłodząco-grzejące, Systemy Super Multi, Szafy klimatyzacji precyzyjnej, Tłumiki hałasu, Układy i aparatura regulacyjna, zabezpieczająca i nadzorująca, Wentylatory dachowe, Wentylatory oddymiające, przeciwwybuchowe, chemoodporne, Wentylatory osiowe, Wentylatory promieniowe, Wentylatory strumieniowe (oddymiające), Wymienniki gruntowe, Pozostałe akcesoria, Projektowanie, badania, doradztwo techniczne, certyfikacja.

MATERIAŁY, NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, AKCESORIA: Izolacje akustyczne, termiczne, Materiały i przyrządy lutownicze i spawalnicze, Materiały uszczelniające, Narzędzia, Rury, kształtki, akcesoria, Urzadzenia i środki czyszczące, Urządzenia do inspekcji i czyszczenia systemów wentylacyjno-klimatyzacyjnych, Urządzenia do usuwania i napełniania instalacji chłodniczych; recyklingu czynników chłodniczych, Wibroizolacje, Zamocowania i tłumiki drgań.

INNE: Zrzeszenia i organizacje, Oprogramowanie komputerowe, Portale internetowe, Targi, wystawy, szkolenia.