Technologia transportu i przechowywania bananów Cz. 4. Dojrzewanie i sprzedaż
Ocena użytkowników: / 1
SłabyŚwietny 
Data dodania: 17.01.2017

Najnowsze dojrzewalnie z najlepszym wyposażeniem, do których dostarczane są najlepszej jakości zielone banany nie zawsze są gwarancją wysokiej jakości żółtych bananów na sklepowej półce. Można to porównać z jazdą samochodem. Najnowszy samochód nie zapewni bezpiecznego dotarcia do celu podroży, gdy kierowca nie zna zasad ruchu drogowego.

 

 

Bardzo ważne jest, aby pracownicy dojrzewalni bananów znali i przestrzegali specjalnie opracowanych dla ich dojrzewalni procedur SOP (Standard Operation Procedures − Standardowych Procedur Operacyjnych). Opracowanie i wdrożenie do stosowania takich procedur jest jednym z fi larów zapewnienia prawidłowego działania zakładu w ramach programu GMP (Good Manufacturing Practice − Dobra Praktyka Produkcyjna). Posiadanie SOP, zaznajomienie z nimi pracowników dojrzewalni, przestrzeganie ich właściwej realizacji na każdym etapie procesu dojrzewania oraz kontrola przez kierownictwo jest gwarantem właściwego dojrzewania bananów. Procedury te można ciągle aktualizować, wzbogacać o zdobyte doświadczenie, o wprowadzane nowości techniczne i organizacyjne. Takie podejście do organizacji procesu dojrzewania bananów powoduje, że zbiór procedur SOP i wdrożenie go do stosowania w praktyce jest jedyną właściwą metodą pracy w dojrzewalni. Opieranie się tylko na wiedzy i doświadczeniu jednego czy dwóch dojrzewalników nie jest rozwiązaniem optymalnym ani bezpiecznym dla dojrzewalni i samych bananów. Oczywiście wiedza i doświadczenie dojrzewalników jest bardzo ważne zarówno w codziennej praktyce, jak również przy opracowywaniu i aktualizacji zakładowych SOP.

 

Dojrzewalnik ściśle współpracuje z zakładowymi służbami trudniącymi się zakupem zielonych bananów oraz handlowcami zajmującymi się zbytem żółtych bananów. Muszą wiec oni pracować na wspólnym planie pracy. Jak mówi stare porzekadło dojrzewalnicze „bez właściwego planowania nie ma właściwego dojrzewania”. W zależności od wielkości dojrzewalni, specyfiki dostawców i odbiorców bananów, wyposażenia i doświadczenia załogi proces planowania dojrzewania przyjmuje różną postać. Przykład takiego planowania przedstawia rysunek 1.

 

 

2016 12 39 1

Rys. 1. Przykład planowania dojrzewania przy pomocy arkusza Excel

 

 

Przy tak sprecyzowaniu zadania, każda partia zielonego banana dostarczonego do dojrzewalni podlega procesowi „obróbki” zgodnie z zakładowymi procedurami SOP. Dlatego to dla każdej dostawy zielonego banana zakładana jest indywidualna Karta Rejestracji Wykonanych Procedur Technologicznych (rys. 2.). W tabeli tej karty, zapisywane są wszelkie informacje związane z dostarczonymi zielonymi bananami, istotne z punktu widzenia ich ilości i jakości. Tak więc rozładunek zielonych bananów dostarczonych do dojrzewalni samochodami chłodniami lub kontenerami musi odbywać się zgodnie z zakładowymi procedurami SOP. Osoba odpowiedzialna za rozładunek poświadcza jego wykonanie poprzez wypełnienie punktu 1. Punkt 2 to realizacja szczegółowa kontroli dostarczonych palet, kartonów i bananów. Kontrola ta realizuje zasadę od ogółu do szczegółu i polega na sprawdzeniu kondycji palet, kartonów i otrzymanych bananów. Jakie standardy winny spełniać palety, kartony i zielone banany opisują odpowiednie specyfikacje opracowywane przez dostawców (np. Chiquita opracowała Market Performance Guide). W tych też specyfikacjach precyzyjnie określa się wzorce i definiuje występujące w praktyce problemy. Kontrola szczegółowa polega na ocenie kondycji bananów w kartonach, które w czasie transportu mogły być narażone na ekstremalne warunki temperaturowe (znajdowały się koło agregatu chłodniczo – grzewczego i drzwi). Zgodnie z odpowiednim SOP zawartość każdego kartonu jest szczegółowo poddawana kontroli pod względem: pierwszego wrażania po rozpakowaniu (first impression), defektów jakościowych bananów i ich zdolności dojrzewalniczej. Dokładny opis przeprowadzania tej kontroli, dopuszczalność występowania pewnych drobnych uszkodzeń jest również bardzo precyzyjnie opisana w odpowiednich specyfikacjach dostawcy.

 

 

2016 12 40 1

Rys. 2. Karta Rejestracji Wykonanych Procedur Technologicznych – wzór autora

 

 

2016 12 40 2

Rys. 3. Karta planowania i rejestracji procesu dojrzewania – wzór autora

 

 

W wyniku tak przeprowadzonej kontroli pracownik dojrzewalni ocenia z jednej strony jakość produktu i jego temperaturę, z drugiej zaś określa tzw. „zdolność dojrzewalniczą”, czyli czy banan będzie szybko dojrzewał czy „opornie” – powoli. Obie te informacje są bardzo ważne, pierwsza czy towar podlega reklamacji, a druga jaki cykl dojrzewania zaprogramować. 

 

Kolejne czynności SOP jakie są wykonywane w dojrzewalni to rozcinanie folii banavac (jeśli w takiej folii były banany dostarczone) i etykietowanie kartonów. Te proste czynności powinny być wykonywane zgodnie z opisanymi zakładowymi SOP.

 

Następna realizowana procedura SOP to załadunek komory dojrzewalniczej.

 

(...)

 

Oddzielny problem to problem związany z ekspozycją bananów w sklepie. W krajach o większych tradycjach bananowych klient wymaga od banana właściwej jakości i profesjonalnej jego ekspozycji w sklepie (rys. 4.).

 

 

2016 12 41 1

Rys. 4. Ekspozycja bananów w niemieckim supermarkecie – fot. Banafood

 

 

Dla klientów w krajach mniej zamożnych, miedzy innymi w Polsce najważniejszym atutem jest jednak jego cena. Do właściwej ekspozycji nie przywiązuje się uwagi (rys. 5.).

 

 

2016 12 41 2

Rys. 5. Ekspozycja bananów w polskim supermarkecie – fot. autora

 

 

Trzeba jednak wziąć pod uwagę to, że banan to delikatny żywy produkt i sprzedawany w takich warunkach, gdzie każdy przebiera go w poszukiwaniu najładniejszego, szybko ulega mechanicznym uszkodzeniom. Niektórzy handlowcy szacują, że przy takiej ekspozycji straty wynoszą około 10%. Często wiec banan nie tylko nie chce sam „wskoczyć do wózka” z zakupami, ale wymusza na sprzedawcy by jego „atutem handlowym” była niska cena. A to nie służy bananowemu interesowi.

 

 

mgr inż. Grzegorz MIZERA
Instytut Maszyn Przepływowych
im. Roberta Szewalskiego PAN

 

POLECAMY WYDANIA SPECJALNE

  • Pompy ciepła 2023-2024

  • Pompy ciepła 2021-2022

  • Pompy ciepła 2022-2023

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2021

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2022

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2023

  • Pompy ciepła 2020-2021

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2020

  • Pompy ciepła 2019-2020

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2019

Katalog firm chłodnictwo, klimatyzacja, wentylacja

CHŁODNICTWO: Agregaty (chillery) chłodzone powietrzem, Agregaty (chillery) chłodzone wodą, Agregaty absorpcyjne, Agregaty skraplające, Aparatura kontrolno-pomiarowa, Chłodnice, Chłodnictwo w transporcie, Chłodziwa i nośniki ciepła, Czynniki chłodnicze, Dry-coolery, Drzwi chłodnicze (okucia, akcesoria), Elementy rozprężające, Filtry - osuszacze czynnika chłodniczego, Komory chłodnicze i zamrażalnicze, Kontenery chłodnicze, Maszyny do produkcji lodu (płatkarki, kostkarki), Materiały termoizolacyjne, Meble chłodnicze i zamrażalnicze, Monobloki chłodnicze, Odolejacze, separtory, Oleje sprężarkowe, Płyty warstwowe, Pompy cyrkulacyjne, Silniki, Siłowniki, Sprężarki chłodnicze, Tunele mroźnicze (kriogeniczne), Układy i aparatura regulacyjna, zabezpieczająca i nadzorująca, Urządzenia rozmrażające, Wieże chłodnicze, Wyłączniki i przekaźniki czasowe, Wymienniki ciepła (parowacze, skraplacze), Wymienniki płytowe, Zasobniki chłodu, Zawory, Zespoły spręzarkowe, Pozostałe akcesoria, Projektowanie, badania, doradztwo techniczne, certyfikacja.

KLIMATYZACJA i WENTYLACJA: Aparatura kontrolno-pomiarowa, Aparaty grzewczo-wentylacyjne, Centrale klimatyzacyjne monoblokowe, Centrale klimatyzacyjne rooftop, Centrale klimatyzacyjne sekcyjne, Chłodnice/nagrzewnice kanałowe, Czerpnie i wyrzutnie, Filtry powietrza, Kanały wentylacyjne, Klapy ppoż. (oddymiające, odcinające), Klimakonwektory, Klimatyzacja samochodowa, Klimatyzatory kompaktowe (przenośne, okienne), Klimatyzatory split, Klimatytory multi splity, Kolektory słoneczne, Kratki, nawiewniki, dysze, Kurtyny powietrzne, Materiały termoizolacyjne, Nasady kominowe, wywietrzniki, Nawilżacze (parowe, zraszające, ultradźwiękowe, komory zraszania), Oczyszczacze powietrza, Odciągi miejscowe, Okapy kuchenne, Osuszacze powietrza, Pompy ciepła, Pompy cyrkulacyjne, Przepustnice, Rekuperatory i regeneratory do odzysku ciepła, Siłowniki, Stropy, belki chłodząco-grzejące, Systemy Super Multi, Szafy klimatyzacji precyzyjnej, Tłumiki hałasu, Układy i aparatura regulacyjna, zabezpieczająca i nadzorująca, Wentylatory dachowe, Wentylatory oddymiające, przeciwwybuchowe, chemoodporne, Wentylatory osiowe, Wentylatory promieniowe, Wentylatory strumieniowe (oddymiające), Wymienniki gruntowe, Pozostałe akcesoria, Projektowanie, badania, doradztwo techniczne, certyfikacja.

MATERIAŁY, NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, AKCESORIA: Izolacje akustyczne, termiczne, Materiały i przyrządy lutownicze i spawalnicze, Materiały uszczelniające, Narzędzia, Rury, kształtki, akcesoria, Urzadzenia i środki czyszczące, Urządzenia do inspekcji i czyszczenia systemów wentylacyjno-klimatyzacyjnych, Urządzenia do usuwania i napełniania instalacji chłodniczych; recyklingu czynników chłodniczych, Wibroizolacje, Zamocowania i tłumiki drgań.

INNE: Zrzeszenia i organizacje, Oprogramowanie komputerowe, Portale internetowe, Targi, wystawy, szkolenia.