Reklama
 
 
 
 
Poprawka z Kigali, czyli o tym jak wiele wciąż jest do zrobienia
Ocena użytkowników: / 0
SłabyŚwietny 
Data dodania: 21.11.2017

Hasło: „walka ze zubożaniem warstwy ozonowej i efektem cieplarnianym” może brzmieć jak zdarta płyta, ale niestety – wciąż jest aktualne. Świadczy o tym chociażby fakt, że co jakiś czas o nowe poprawki wzbogacany jest Protokół Montrealski. Najnowszym „nabytkiem” Unii Europejskiej jest poprawka z Kigali. 

 

2017 8 22 1

 

 

Protokół Montrealski w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową funkcjonuje od 1987 roku. W ciągu dwudziestu lat jego międzynarodowego obowiązywania stopniowo uzupełniany był podczas kolejnych spotkań państw sygnatariuszy. Wśród nakładanych zobowiązań znalazło się między innymi wyeliminowanie substancji typu ODS, bromku metylowego, HCFC. Konieczność rozszerzania Protokołu Montrealskiego stawia nas przed pytaniem – ochrona naszego środowiska jest tak nieskuteczna, że wciąż trzeba nad nią pracować czy też na bieżąco pojawiają się kolejne zagrożenia? Wydaje się, że odpowiedź na to pytanie ma dwa oblicza – z jednej strony, sygnatariusze Protokołu nie są w stanie terminowo sprostać nałożonym na nie zobowiązaniom, głównie z przyczyn ekonomicznych. Z drugiej strony, wciąż podejmowane są starania, aby dla substancji zagrażających warstwie ozonowej znaleźć skuteczne alternatywy – stąd rozszerzana jest lista chemikaliów, które należy wyeliminować z obrotu i użytkowania.

 

Najnowszą poprawką do Protokołu Montrealskiego jest ta, nad którą obradowano w ubiegłym roku w Rwandzie, podczas XXVIII Spotkania Stron Protokołu Montrealskiego (MOP28). W dniach 10–15 października, delegatury 197 krajów dyskutowały w Kigali o harmonogramie stopniowej eliminacji z produkcji i obrotu HFC, czyli fluorowanych gazów cieplarnianych. Przyjęte poprawki są pokłosiem prac trwających sześć lat.

 

 

Czym są gazy HFC i dlaczego stanowią taki problem?

 

Węglowodór fluoru nie występuje w naturze. Należy do gazów cieplarnianych wytwarzanych przez człowieka. Spotkać się można także z innym określeniem substancji z tej grupy, potocznie nazywane są one F-gazami, właśnie ze względu na obecny w nich fluor (F). Gazy HFC są w dalszym ciągu wykorzystywane w chłodnictwie, produkcji rozpuszczalników czy również jako środki gaśnicze. Zastąpiły one freony, odpowiedzialne za powstawanie dziury ozonowej, dlatego też dotyczą ich akty Stron Protokołu Montrealskiego. F-gazy co prawda nie przyczyniają się do zubażania warstwy ozonowej, ale w istotny sposób wpływają na potęgowanie się efektu cieplarnianego.

 

Wracając do pytania postawionego na początku, można zauważyć, że próbując wygrać z jednym z problemów z jakimi zmaga się planeta, sprowadzamy na nią inną klęskę. Wydaje się, że bez odpowiedniej edukacji w tym temacie skazani jesteśmy na przysłowiową „walkę z wiatrakami”. Wciąż niewystarczająca jest świadomość ludzi – F-gazy są często przedstawiane przez producentów jako „environmentally friendly”, ponieważ nacisk kładzie się na dbałość o warstwę ozonową. Problem gazów HFC polega na tym, że stosunkowo łatwo wydostają się one do atmosfery – wystarczy, że sprzęt, który je wykorzystuje jest nieszczelny, albo rozszczelni się podczas standardowej kontroli. Warto też wiedzieć, że gazy te mają potencjał ocieplenia nieporównywalnie większy od potencjału dwutlenku węgla, który kiedyś był przedstawiany jako główny sprawca globalnych zmian.

 

Poprawka z Kigali to kolejny krok na drodze do wyeliminowania F-gazów. Już w 2013 roku Komisja Ochrony Środowiska Parlamentu Europejskiego przegłosowała zakaz używania gazów HFC w nowym sprzęcie od 2020 roku, dając producentom siedem lat na dostosowanie się do unijnych wymogów.

 

Według szacunków ekspertów, najnowszy dokument – poprawka z Kigali pozwoli na zmniejszenie o 85% emisji gazów HFC (jednostką w jakiej wyraża się te ilości jest CO2 eq, równoważnik dwutlenku węgla). Założenie to obejmuje wszystkie 197 Stron Protokołu. Długofalowym celem ma być obniżenie temperatury na Ziemi o 0,5°C, do końca stulecia.

 

 

 


 

 Poprawka z Kigali może stać się kamieniem milowym w walce z globalnym ociepleniem

 

 

Jak zawsze w przypadku wielostronnych porozumień, uwzględniona została specyfika różnych państw i ich ekonomicznych możliwości. Stąd też wynikają różnice w harmonogramach dla krajów rozwijających się i dla krajów rozwiniętych. Te pierwsze, w przeważającej większości rozpoczną wycofywanie HFC w 2024 r., kraje rozwinięte – już pięć lat wcześniej (co też zbiega się w czasie z powoływanym powyżej unijnym zakazem). Warto dodać, że na przykład w krajach leżących na Półwyspie Arabskim, ze względu na niezwykłe upały, HFC będą mogły mieć zastosowanie w produkcji urządzeń klimatyzacyjnych – przynajmniej do momentu znalezienia lepszego rozwiązania.

 

 

POPRAWKA Z KIGALI

  • globalne zmniejszenie produkcji i zużycia gazów HFC 
  • podwyższenie temperatury na ziemi o 0,5 st. C do końca stulecia
  • wdrażanie w krajach rozwiniętych od 2019 r. 
  • wdrażanie w krajach rozwijających się od 2014 r. 
  • odstępstwa od reguły dla krajów o wyjątkowo wysokiej temperaturze powietrza

 

 

Wdrażanie rozwiązań z Kigali usprawni na pewno zawarcie 17 lipca przez Radę w imieniu Unii Europejskiej poprawki do Protokołu. Ponieważ wymogiem wejścia przepisów w życie 1 stycznia 2019 roku było złożenie przez minimum 20 Stron Protokołu instrumentów ratyfi kacyjnych, krok UE jest niezwykle istotny. Członkowie Unii zaczną redukcję HFC już w 2019 roku, chociaż tak naprawdę już w 2014 roku Unia podjęła na swoim terenie działania w tej materii, przyjmując rozporządzenie o fl uorowanych gazach cieplarnianych, które zostanie teraz stosownie do poprawki z Kigali – znowelizowane.

 

Poprawka z Kigali może stać się kamieniem milowym w walce z globalnym ociepleniem. Jednakże konieczność jej stworzenia po raz kolejny uświadamia, jak ważne jest racjonalne wprowadzanie nowych rozwiązań w zakresie ochrony środowiska. Jak bowiem pokazuje przykład gazów HFC, rozwiązując jeden problem, możemy spowodować drugi, równie poważny.

 

 

Anna GÓRSKA-MICOREK
– prawnik, dziennikarka PROZON
Fundacji Ochrony Klimatu

 

 

 

POLECAMY WYDANIA SPECJALNE

  • Pompy ciepła 2023-2024

  • Pompy ciepła 2021-2022

  • Pompy ciepła 2022-2023

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2021

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2022

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2023

  • Pompy ciepła 2020-2021

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2020

  • Pompy ciepła 2019-2020

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2019

Katalog firm chłodnictwo, klimatyzacja, wentylacja

CHŁODNICTWO: Agregaty (chillery) chłodzone powietrzem, Agregaty (chillery) chłodzone wodą, Agregaty absorpcyjne, Agregaty skraplające, Aparatura kontrolno-pomiarowa, Chłodnice, Chłodnictwo w transporcie, Chłodziwa i nośniki ciepła, Czynniki chłodnicze, Dry-coolery, Drzwi chłodnicze (okucia, akcesoria), Elementy rozprężające, Filtry - osuszacze czynnika chłodniczego, Komory chłodnicze i zamrażalnicze, Kontenery chłodnicze, Maszyny do produkcji lodu (płatkarki, kostkarki), Materiały termoizolacyjne, Meble chłodnicze i zamrażalnicze, Monobloki chłodnicze, Odolejacze, separtory, Oleje sprężarkowe, Płyty warstwowe, Pompy cyrkulacyjne, Silniki, Siłowniki, Sprężarki chłodnicze, Tunele mroźnicze (kriogeniczne), Układy i aparatura regulacyjna, zabezpieczająca i nadzorująca, Urządzenia rozmrażające, Wieże chłodnicze, Wyłączniki i przekaźniki czasowe, Wymienniki ciepła (parowacze, skraplacze), Wymienniki płytowe, Zasobniki chłodu, Zawory, Zespoły spręzarkowe, Pozostałe akcesoria, Projektowanie, badania, doradztwo techniczne, certyfikacja.

KLIMATYZACJA i WENTYLACJA: Aparatura kontrolno-pomiarowa, Aparaty grzewczo-wentylacyjne, Centrale klimatyzacyjne monoblokowe, Centrale klimatyzacyjne rooftop, Centrale klimatyzacyjne sekcyjne, Chłodnice/nagrzewnice kanałowe, Czerpnie i wyrzutnie, Filtry powietrza, Kanały wentylacyjne, Klapy ppoż. (oddymiające, odcinające), Klimakonwektory, Klimatyzacja samochodowa, Klimatyzatory kompaktowe (przenośne, okienne), Klimatyzatory split, Klimatytory multi splity, Kolektory słoneczne, Kratki, nawiewniki, dysze, Kurtyny powietrzne, Materiały termoizolacyjne, Nasady kominowe, wywietrzniki, Nawilżacze (parowe, zraszające, ultradźwiękowe, komory zraszania), Oczyszczacze powietrza, Odciągi miejscowe, Okapy kuchenne, Osuszacze powietrza, Pompy ciepła, Pompy cyrkulacyjne, Przepustnice, Rekuperatory i regeneratory do odzysku ciepła, Siłowniki, Stropy, belki chłodząco-grzejące, Systemy Super Multi, Szafy klimatyzacji precyzyjnej, Tłumiki hałasu, Układy i aparatura regulacyjna, zabezpieczająca i nadzorująca, Wentylatory dachowe, Wentylatory oddymiające, przeciwwybuchowe, chemoodporne, Wentylatory osiowe, Wentylatory promieniowe, Wentylatory strumieniowe (oddymiające), Wymienniki gruntowe, Pozostałe akcesoria, Projektowanie, badania, doradztwo techniczne, certyfikacja.

MATERIAŁY, NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, AKCESORIA: Izolacje akustyczne, termiczne, Materiały i przyrządy lutownicze i spawalnicze, Materiały uszczelniające, Narzędzia, Rury, kształtki, akcesoria, Urzadzenia i środki czyszczące, Urządzenia do inspekcji i czyszczenia systemów wentylacyjno-klimatyzacyjnych, Urządzenia do usuwania i napełniania instalacji chłodniczych; recyklingu czynników chłodniczych, Wibroizolacje, Zamocowania i tłumiki drgań.

INNE: Zrzeszenia i organizacje, Oprogramowanie komputerowe, Portale internetowe, Targi, wystawy, szkolenia.