Moc akustyczna a pomiary hałasu - cz. 1
Ocena użytkowników: / 5
SłabyŚwietny 
Data dodania: 06.08.2007

Celem niniejszej publikacji jest wyjaśnienie takich pojęć, jak „poziom mocy akustycznej” oraz „poziom hałasu”, które ze względu na używane do ich opisu jednostki miar: decybele, często mylone są między sobą przez projektantów i producentów urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. W artykule podane zostały przykłady poprawnego przedstawiania wielkości akustycznych w katalogach, zgodnie z zaleceniami organizacji Eurovent.

      Wzrost wymagań inwestorów dotyczący stosowania coraz bardziej cichych urządzeń oraz ostra konkurencja między producentami spowodowała, że zagadnienia związane z hałasem emitowanym przez urządzenia wentylacyjne już wkrótce zaczną decydować o pozycji rynkowej producentów. Ostre wymagania dotyczące warunków akustycznych zawarte są między innymi w przepisach związanych z realizacją tzw. „dyrektywy energetycznej” Unii Europejskiej (EPBD), które dotyczą komfortu w pomieszczeniach mieszkalnych i biurowych. Producenci urządzeń wentylacyjnych podają parametry akustyczne swoich wyrobów w dowolny sposób, aby tylko wykazać, że emitują one niskie poziomy hałasu. Częstym stwierdzeniem jest podawanie parametru: „hałas w odległości około 3, 5 lub 10 m od urządzenia”. Powoduje to świadome lub nieświadome wprowadzanie w błąd inwestorów i projektantów, którzy przyjmują te wielkości do swoich obliczeń, uzyskując w rzeczywistości poziomy hałasu dużo wyższe od zamierzonych.

Poziomy: dźwięku, hałasu, mocy akustycznej
     Dźwięk (sound) - to drgania powietrza, odbierane zmysłem słuchu, związane ze zmianami ciśnienia powietrza w zakresie częstotliwości słyszalnych (20 Hz - 20 kHz).
     Hałas (noise) - to dźwięk niepożądany, przeszkadzający
     Poziom (level ) - to uśredniona w określonym przedziale czasowym wartość skuteczna sygnału, podawana w skali logarytmicznej.
     Poziom hałasu (noise level, prec. Sound Pressure Level - SPL, oznaczenie w normach Lp) - to uśredniona w określonym przedziale czasowym (1 minuta, godzina, doba itp.) wartość skuteczna niepożądanego (uciążliwego lub zgoła szkodliwego) ciśnienia powietrza, drgającego z częstotliwością w zakresie słyszalnym (20Hz-20kHz). Jednostką ciśnienia jest Pascal [Pa]. Poziom hałasu wyrażany jest w skali logarytmicznej, w decybelach.
     Moc akustyczna źródła emitującego dźwięk do środowiska - to jego unikalna charakterystyczna własność, która nie jest zależna od otaczającego środowiska. Jednostką mocy akustycznej jest Wat [W]. Wielkość mocy akustycznej opisuje się zazwyczaj używając skali logarytmicznej, wyznaczając tzw. poziom mocy akustycznej, wyrażany w decybelach (prec. = Sound Power Level - SWL, oznaczenie w normach Lw).

     Sposób wyznaczania mocy akustycznej emitowanej przez urządzenia regulują normy międzynarodowe z serii ISO 3740. Badania takie przeprowadza się w komorach akustycznych o specjalnych właściwościach tj. w komorach bezechowych (w których wyeliminowano odbijanie dźwięku - tzw. Ancheonic Chamber) lub w komorach pogłosowych (rewerberacyjnych - tzw. Reverberation Room), zalecanych również przez organizację Eurovent.

Skale logarytmiczne
(...)

Definicja decybela
(...)

Zjawiska akustyczne w rzeczywistym pomieszczeniu
(...)

 Poziomy dB(A), dB(C), dB(Lin)
     Obliczenia emisji hałasu wykonuje się oddzielnie przynajmniej dla 8 pasm częstotliwości w oktawach lub dla 24 pasm tercjowych (1/3 oktawy). Wielkości te zsumowane logarytmicznie opisują obiektywnie zjawisko wyrażane w tzw. dB(Lin). Chcąc opisać zjawisko hałasu tak, jak odbierane jest przez ludzki zmysł słuchu (nieliniowy) przy pomocy tylko jednej liczby, wprowadzono dodatkowe krzywe korekcyjne w dziedzinie częstotliwości tzw. A, B, C i D. Najbardziej popularna jest krzywa ważąca typu „A”, używana w większości przepisów dotyczących dopuszczalnych poziomów hałasu.
     Uwaga: Współczesne mierniki hałasu posiadają możliwość pomiaru obiektywnego „Lin” oraz z wykorzystaniem korekcji „A”. Duża różnica między wynikami pomiarów tego samego hałasu w skali liniowej oraz z korekcją ”A”, świadczy o występowaniu w widmie wysokich poziomów hałasu o częstotliwościach leżących w pasmach 125 i 250 Hz . Zjawisko to występuje popularnie w branży wentylacyjnej. Wskazuje ono, że ograniczenie takiego hałasu wymaga specjalnych rozwiązań.

     Drugą ważną krzywą jest krzywa „C”, wskazująca na możliwość wystąpienia ryzyka uszkodzenia słuchu. Wielkości poziomu hałasu obliczone lub zmierzone z wykorzystaniem wyżej wymienionych krzywych oznaczane są jako dB(A) lub dBA oraz dB(C) lub dBc.. Pomiary hałasu wykonane przy pomocy ważenia typu A pozwalają porównać wielkość poziomu dźwięku (jedną liczbę) z wartościami dopuszczalnymi i ocenić ewentualne przekroczenia tych wartości. Z takiego pomiaru nie można wnioskować jednak o przyczynach wywołujących nadmierny hałas. Do celów diagnostycznych niezbędne jest dokonanie analizy hałasu w dziedzinie częstotliwości, tzn. uzyskanie przynajmniej 8 lub 24 wielkości składających się na wartość opisaną w dB(A). Bardzo pomocne są tu krzywe oceny hałasu N.

     Krzywe oceny hałasu N - to ustalone międzynarodowo i przedstawione w formie krzywych poziomy ciśnienia akustycznego w poszczególnych pasmach oktawowych odpowiadające liczbom oceny hałasu od N0 do N130, o interwale 5 dB przy 1000 Hz. Krzywe te stosuje się do definiowania dopuszczalnej wartości hałasu ustalonego (emitowanego np. przez urządzenia wentylacyjne) w 9 pasmach oktawowych (31,5 Hz - 8 kHz) w taki sposób, że maksymalny poziom hałasu w każdej z oktaw nie może przekraczać wielkości ograniczonej tą krzywą. W Polsce krzywe N używane są w przemyśle okrętowym i dokładnie opisuje je norma PN-W-01350-2:1996, Ochrona przed hałasem na statkach morskich [10].
     Uwaga: Krzywej oceny hałasu N odpowiada w przybliżeniu poziom dźwięku A (wyrażony w decybelach) powiększony o 5 dB, np. N25 ? 30 dB(A). (...)

Prezentacja danych akustycznych w katalogach
     Profesjonalnie podane dane akustyczne urządzeń powinny zawierać poziomy mocy akustycznej w pasmach oktawowych oraz poziom wyrażony w dB(A).
     Przykładowy wygląd danych akustycznych, zalecanych przez organizację EUROVENT dla klimakonwektorów pokazano w tabeli 5 [3].
     W przypadku podawania parametrów akustycznych wentylatorów i klimatyzatorów, w analogiczny sposób powinna być podana moc akustyczna od strony  czerpni, wyrzutni oraz moc promieniowana przez obudowę urządzenia.

     Dane podawane w innej formie świadczą o braku znajomości zagadnień akustycznych przez producenta lub służą do zakamuflowania informacji, że wyrób ma gorsze parametry akustyczne niż konkurencja.

     Literatura do artykułu zostanie podana w kolejnej części.

wydanie 7/2007

 

CZYTAJ CAŁOŚĆ, ZAMÓW PRENUMERATĘ:

TRADYCYJNĄ                         E-WYDANIE

 

POLECAMY WYDANIA SPECJALNE

  • Pompy ciepła 2023-2024

  • Pompy ciepła 2021-2022

  • Pompy ciepła 2022-2023

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2021

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2022

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2023

  • Pompy ciepła 2020-2021

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2020

  • Pompy ciepła 2019-2020

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2019

Katalog firm chłodnictwo, klimatyzacja, wentylacja

CHŁODNICTWO: Agregaty (chillery) chłodzone powietrzem, Agregaty (chillery) chłodzone wodą, Agregaty absorpcyjne, Agregaty skraplające, Aparatura kontrolno-pomiarowa, Chłodnice, Chłodnictwo w transporcie, Chłodziwa i nośniki ciepła, Czynniki chłodnicze, Dry-coolery, Drzwi chłodnicze (okucia, akcesoria), Elementy rozprężające, Filtry - osuszacze czynnika chłodniczego, Komory chłodnicze i zamrażalnicze, Kontenery chłodnicze, Maszyny do produkcji lodu (płatkarki, kostkarki), Materiały termoizolacyjne, Meble chłodnicze i zamrażalnicze, Monobloki chłodnicze, Odolejacze, separtory, Oleje sprężarkowe, Płyty warstwowe, Pompy cyrkulacyjne, Silniki, Siłowniki, Sprężarki chłodnicze, Tunele mroźnicze (kriogeniczne), Układy i aparatura regulacyjna, zabezpieczająca i nadzorująca, Urządzenia rozmrażające, Wieże chłodnicze, Wyłączniki i przekaźniki czasowe, Wymienniki ciepła (parowacze, skraplacze), Wymienniki płytowe, Zasobniki chłodu, Zawory, Zespoły spręzarkowe, Pozostałe akcesoria, Projektowanie, badania, doradztwo techniczne, certyfikacja.

KLIMATYZACJA i WENTYLACJA: Aparatura kontrolno-pomiarowa, Aparaty grzewczo-wentylacyjne, Centrale klimatyzacyjne monoblokowe, Centrale klimatyzacyjne rooftop, Centrale klimatyzacyjne sekcyjne, Chłodnice/nagrzewnice kanałowe, Czerpnie i wyrzutnie, Filtry powietrza, Kanały wentylacyjne, Klapy ppoż. (oddymiające, odcinające), Klimakonwektory, Klimatyzacja samochodowa, Klimatyzatory kompaktowe (przenośne, okienne), Klimatyzatory split, Klimatytory multi splity, Kolektory słoneczne, Kratki, nawiewniki, dysze, Kurtyny powietrzne, Materiały termoizolacyjne, Nasady kominowe, wywietrzniki, Nawilżacze (parowe, zraszające, ultradźwiękowe, komory zraszania), Oczyszczacze powietrza, Odciągi miejscowe, Okapy kuchenne, Osuszacze powietrza, Pompy ciepła, Pompy cyrkulacyjne, Przepustnice, Rekuperatory i regeneratory do odzysku ciepła, Siłowniki, Stropy, belki chłodząco-grzejące, Systemy Super Multi, Szafy klimatyzacji precyzyjnej, Tłumiki hałasu, Układy i aparatura regulacyjna, zabezpieczająca i nadzorująca, Wentylatory dachowe, Wentylatory oddymiające, przeciwwybuchowe, chemoodporne, Wentylatory osiowe, Wentylatory promieniowe, Wentylatory strumieniowe (oddymiające), Wymienniki gruntowe, Pozostałe akcesoria, Projektowanie, badania, doradztwo techniczne, certyfikacja.

MATERIAŁY, NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, AKCESORIA: Izolacje akustyczne, termiczne, Materiały i przyrządy lutownicze i spawalnicze, Materiały uszczelniające, Narzędzia, Rury, kształtki, akcesoria, Urzadzenia i środki czyszczące, Urządzenia do inspekcji i czyszczenia systemów wentylacyjno-klimatyzacyjnych, Urządzenia do usuwania i napełniania instalacji chłodniczych; recyklingu czynników chłodniczych, Wibroizolacje, Zamocowania i tłumiki drgań.

INNE: Zrzeszenia i organizacje, Oprogramowanie komputerowe, Portale internetowe, Targi, wystawy, szkolenia.