Ustawa o systemie oceny zgodności określa warunki dopuszczania produktów do obrotu lub do eksploatacji oraz zobowiązuje producenta do potwierdzenia spełnienia wymagań zasadniczych, sformułowanych w mających zastosowanie dyrektywach. W przypadku urządzeń o małym stopniu zagrożenia bezpieczeństwa spełnienie tych wymagań nie jest szczególnie trudne, ale ze względu na pewne sformalizowanie toku postępowania potwierdzenie zgodności może być dla producenta kłopotliwe.

    Poniższy materiał został przygotowany z myślą o producentach urządzeń chłodniczych; mamy nadzieję, że ułatwi on przeprowadzenie oceny zgodności i sporządzenie deklaracji zgodności CE lub deklaracji producenta urządzeń oddawanych do obrotu lub do eksploatacji. Tok postępowania podczas oceny zgodności prześledzimy na bardzo prostym przykładzie urządzenia do schładzania wody technologicznej.

Sformułowanie zadania
    Należy przeprowadzić pełną ocenę zgodności urządzenia schładzającego wodę w procesie produkcyjnym. Urządzenie jest zespołem montowanym na miejscu eksploatacji. Jest wyrobem końcowym oddawanym do użytkowania (nie jest wprowadzany do obrotu), dlatego nie można oznakować go znakiem CE, należy wystawić jedynie deklarację producenta.
    Projekt urządzenia, jego funkcje, dobór elementów / aparatów i układu sterowania i/lub regulacji, nie jest przedmiotem tego zadania, chociaż już na etapie projektowania trzeba ustalić, jakimi dyrektywami będzie ono objęte. Wszystkie wymagania zasadnicze sformułowane w dyrektywach, np. dotyczące materiałów, technologii wykonania, połączeń itp., wchodzą w zakres przeprowadzanej oceny zgodności.

Przeznaczenie
    Urządzenie przeznaczone jest do schładzania wody technologicznej w linii produkcyjnej (egzemplarz jednostkowy).
    Zadane warunki działania:
● płyn schładzany – woda technologiczna,
● temperatura – wejście 45°C; wyjście od 20 do 25°C,
● ciśnienie robocze PS – p = 2,5 bara,
● płyn chłodzący – woda,
● temperatura – wejście 7°C,
● ciśnienie PS – 2-5 barów (ciśnienie sieci publicznej),
● zasilanie elektryczne – 230 V a.c./ 24 V d.c.

Elementy/zespoły urządzenia chłodzącego
    Wszystkie podzespoły i elementy od poddostawców są dostarczone z dokumentacją techniczną wymaganą przepisami oraz z deklaracją zgodności (lub deklaracją producenta) lub są oznakowane znakiem CE.
    Specyfikacja układu obejmuje następujące elementy:
● płytowy wymiennik ciepła;
● zbiornik wyrównawczy;
● pompę obiegową (proces technologiczny wymaga utrzymania przepływu na odpowiednim poziomie);
● osprzęt ciśnieniowy (zawory odcinające, filtry, manometr);
● osprzęt zabezpieczający;
● regulator – układ sterowania z elementami wykonawczymi.

Przebieg oceny zgodności
    Standardowo ocenę zgodności przeprowadza się w kilku krokach, opisywanych     w dokumentach interpretacyjnych i w przewodnikach do poszczególnych dyrektyw. W tym prostym przykładzie niektóre czynności mogą być wykonane łącznie, a innych     w ogóle nie ma potrzeby wykonywać. Zmodyfikowany tok postępowania wygląda następująco:
● kwalifikacja urządzenia do dyrektywy – sprawdzenie, która dyrektywa ma zastosowanie i wybór odpowiednich procedur,
● przegląd zasadniczych wymagań bezpieczeństwa każdej wybranej dyrektywy,
● wyszukanie odpowiednich norm (zharmonizowanych) mających zastosowanie do urządzenia,
● sporządzenie instrukcji dla użytkownika,
● udokumentowanie zgodności w formie dokumentacji technicznej,
● sporządzenie deklaracji producenta.

Krok 1: Kwalifikacja urządzenia do dyrektywy, wybór mających zastosowanie procedur
(...)

Sprawdzenie czy dyrektywa PED ma zastosowanie (...)
Sprawdzenie czy dyrektywa LVD ma zastosowanie (...)
Sprawdzenie czy dyrektywa EMC ma zastosowanie (...)
Sprawdzenie czy urządzenie spełnia definicję maszyny wg dyrektywy MD (...)
Wynik z działania w kroku 1: (...)

Krok 2: Identyfikacja odpowiednich zasadniczych wymagań

Wymagania dla urządzenia ciśnieniowego (...)
Wymagania elektryczne (...)
Wymagania kompatybilności elektromagnetycznej (...)

Krok 3: Identyfikacja odpowiednich norm zharmonizowanych
(...)

Domniemanie zgodności z wymaganiami dyrektywy LVD (...)
Domniemanie zgodności z wymaganiami dyrektywy EMC (...)

Podsumowanie
    Bardzo przydatnym sposobem dokumentowania przebiegu procedury oceny zgodności jest korzystanie z list kontrolnych – każdy etap procedury (krok postępowania) ma odzwierciedlenie w kolejnej liście kontrolnej.
    W pierwszej kolejności można przygotować listę kontrolną, która równocześnie będzie sprawdzianem kompletności procesu oceny zgodności. Rodzaj i zakres informacji zamieszczanych na tej liście wynikają     z charakteru urządzenia, organizacji produkcji i zarządzania itp. i jest sprawą indywidualną każdego producenta. Poniższa przykładowa l ista jest otwarta, bowiem     w trakcie procedury może pojawić się potrzeba jej poszerzenia. Wszystkie przeprowadzone do tej pory czynności zostały już odnotowane w odpowiednich polach, następne będzie można wypełnić po wykonaniu pozostałej części zadania.
    Przedstawiono tutaj pierwszą część – pierwsze trzy kroki postępowania podczas oceny zgodności urządzenia schładzającego wodę w procesie produkcyjnym. Do zakończenia oceny zgodności pozostało jeszcze: sporządzenie instrukcji (montażu i eksploatacji), opracowanie treści tabliczki znamionowej i ewentualnie innych oznaczeń, skompletowanie dokumentacji technicznej i wystawienie deklaracji producenta. Te czynności są bardziej sformalizowane i nie wymagają przeprowadzania szczegółowego dowodu. Doświadczenie jednak wskazuje, że spełnienie wymagań w tym zakresie może nastręczać pewne trudności (co zresztą najbardziej jest widoczne przy konieczności wystawienia właściwej deklaracji zgodności). Do tematu można będzie jeszcze wrócić np. podczas sporządzania kolejnej listy kontrolnej.