Real Skills Europe - punkty newralgiczne instalacji cz. 1.
Ocena użytkowników: / 1
SłabyŚwietny 
Data dodania: 10.04.2010
Nawet najdoskonalsza instalacja chłodnicza nie jest wolna od wycieków czynnika chłodniczego. Punktami najbardziej narażonymi na powstawanie wycieków są zawory i połączenia oraz elementy instalacji narażone na uszkodzenie poprzez oddziaływanie temperatury, wibracje czy korozję. W ramach brytyjskiego projektu redukcji wycieków czynników chłodniczych Real Zero (opisanego w poprzednim numerze miesięcznika) określono i scharakteryzowano 13 „słabych punktów” instalacji. W tej części omówione zostaną punkty najbardziej istotne dla szczelności instalacji.

W poprzednim numerze...

Z inicjatywy Brytyjskiego Instytutu Chłodnictwa, przy udziale Krajowego Forum Chłodnictwa jako jednego z europejskich partnerów, tworzony jest projekt Real Skills Europe. Projekt prowadzić ma do znacznego (rzędu 25-30%) ograniczenia wycieków czynników chłodniczych z instalacji, co pozwoli poprawić wydajność chłodniczą, a tym samym energooszczędność instalacji. Redukcja wycieków daje więc wymierny efekt ekologiczny i jest korzystna z technicznego punktu widzenia.

Materiały i procedury opracowane w ramach projektu Real Zero – ograniczenie wycieków w Wielkiej Brytanii w skali krajowej – zostaną po konsultacjach i udoskonaleniach przetransponowane do wykorzystania w krajach partnerskich.

Materiały dotyczą zarówno projektowania instalacji szczelnych pod względem wycieków, jak i konserwacji i serwisu pozwalającego na zminimalizowanie powstawania nowych wycieków i usuwanie nowych. Zasadniczym narzędziem jest tu regularna kontrola pod względem wycieków, której częstotliwość zależy od wielkości instalacji i jest regulowana prawnie (ustawa o substancjach zubożających warstwę ozonową, rozporządzenie F-gazowe).

Najbardziej strategiczne punkty instalacji

Wynikiem wspomnianego projektu brytyjskiego jest m.in. przewodnik 13 newralgicznych punktów instalacji.

W instalacjach chłodniczych istnieje szereg newralgicznych punktów, w których warunki pracy lub wrażliwość na poprawność wykonania powoduje większe ryzyko potencjalnych przecieków. Elementy te powinny być szczególnie starannie sprawdzone i skorygowane lub wymienione, jeśli zostanie na nich odnotowany wyciek. Do punktów tych możemy zaliczyć:

  • zawory odcinające i kulowe;
  • zawory Schradera;
  • połączenia kielichowe;
  • połączenia mechaniczne i kołnierze;
  • zawory bezpieczeństwa i korki topliwe;
  • uszczelnienia wałów (sprężarki niehermetyczne);
  • skraplacze;
  • kurki do napełniania instalacji;
  • przekaźniki ciśnienia;
  • uszczelki typu O-ring;
  • rurki kapilarne;
  • łuki powrotne na parownikach i skraplaczach;
  • rury tacki skroplin.


Do najbardziej strategicznych należą połączenia przewodów, zawory Schradera i serwisowe oraz kurki, zawory bezpieczeństwa i korki topliwe. Praktyka pokazuje bowiem, że źródłem większości wycieków są niezaślepione zawory oraz kurki pozostawione w instalacji (przecieka ok. 40% pozostawionych kurków). Znaczący udział w ogólnym bilansie wycieków mają też połączenia kielichowe i kołnierzowe oraz uszczelnienia.

W dalszej części artykułu omówione zostaną wycieki i sposoby przeciwdziałania miedzy innymi: na zaworach Schradera, kurkach, połączeniach kielichowych i kołnierzowych oraz uszczelkach O-ring, zaworach bezpieczeństwa oraz przekaźnikach ciśnienia.

Połączenia przewodów

Zgodnie z dobrą praktyka instalacyjną, należy unikać połączeń kielichowych, ponieważ są szczególnie wrażliwe na niewłaściwy (niestaranny) montaż i na zmieniające się warunki pracy. Nakrętka kielichowa – szczególnie na wylotach zaworów rozprężnych – może się poluzować w wyniku ruchów cieplnych powodowanych dużymi zmianami temperatury. Wyciek może też pojawić się już na samym początku ze względu na złe wykonanie połączenia – niekorzystne jest zarówno zbyt słabe, jak i za mocne dokręcenie złączki. W pierwszym przypadku połączenie nie jest szczelne, w drugim następuje niszczenie złączki.

W sytuacjach, kiedy nie można uniknąć połączeń kielichowych, należy w miarę możliwości stosować adaptory (złączki wykonane fabrycznie). Jeśli natomiast trzeba wykonać kielich, zaleca się zastosowanie kielichownicy mimośrodowej. Należy zawczasu przygotować odpowiedni odcinek rur i zgratować część, na której ma być wykonany kielich – w kielichownicy należy umieścić odpowiedni odcinek rury. Przed wykonaniem połączenia należy posmarować złączkę i lico nakrętki niewielką ilością oleju chłodniczego. Dokręcając nakrętkę, należy użyć klucza dynamometrycznego i zachować następujące momenty obrotowe:

  • średnica 1/4”: 14 do18 Nm;
  • średnica 3/8”: 34 do 43 Nm;
  • średnica 1/2”: 49 do 61 Nm;
  • średnica 5/8”: 68 do 82 Nm.


Problemy mogą się pojawić także przy połączeniach kołnierzowych. Przeciekać może połączenie źle przygotowane i źle uszczelnione. Problemem będą także nierówno dokręcone kołnierze i śruby przykręcone z niewłaściwym momentem obrotowym. W przypadku instalacji na czynniki HFC do uszczelnień należy używać pakuł (nie teflonu) – jeśli uszczelki są wymieniane, przed założeniem nowej uszczelki należy usunąć resztki starego uszczelnienia. Osadzane kołnierze należy przykręcać równo i starannie, a do mocowania śrub należy użyć klucza dynamometrycznego.

Zawory Schradera i kurki (...)

Zawory bezpieczeństwa i korki topliwe (...)


Uszczelki O-ring (...)

Przekaźniki ciśnienia (...)

W następnym numerze omówione zostaną kolejne wypunktowane newralgiczne punkty, zaś w dalszym cyklu zapobieganie wyciekom dzięki prawidłowej konserwacji (instalacje istniejące) i właściwemu projektowi, montażowi i rozruchowi (instalacje powstające).

***

Materiał opracowano na podstawie poradników Brytyjskiego Instytutu Chłodnictwa, powstałych w ramach projektu ZERO emisji i wycieków czynników chłodniczych Real Zero.
 

POLECAMY WYDANIA SPECJALNE

  • Pompy ciepła 2023-2024

  • Pompy ciepła 2021-2022

  • Pompy ciepła 2022-2023

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2021

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2022

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2023

  • Pompy ciepła 2020-2021

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2020

  • Pompy ciepła 2019-2020

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2019

Katalog firm chłodnictwo, klimatyzacja, wentylacja

CHŁODNICTWO: Agregaty (chillery) chłodzone powietrzem, Agregaty (chillery) chłodzone wodą, Agregaty absorpcyjne, Agregaty skraplające, Aparatura kontrolno-pomiarowa, Chłodnice, Chłodnictwo w transporcie, Chłodziwa i nośniki ciepła, Czynniki chłodnicze, Dry-coolery, Drzwi chłodnicze (okucia, akcesoria), Elementy rozprężające, Filtry - osuszacze czynnika chłodniczego, Komory chłodnicze i zamrażalnicze, Kontenery chłodnicze, Maszyny do produkcji lodu (płatkarki, kostkarki), Materiały termoizolacyjne, Meble chłodnicze i zamrażalnicze, Monobloki chłodnicze, Odolejacze, separtory, Oleje sprężarkowe, Płyty warstwowe, Pompy cyrkulacyjne, Silniki, Siłowniki, Sprężarki chłodnicze, Tunele mroźnicze (kriogeniczne), Układy i aparatura regulacyjna, zabezpieczająca i nadzorująca, Urządzenia rozmrażające, Wieże chłodnicze, Wyłączniki i przekaźniki czasowe, Wymienniki ciepła (parowacze, skraplacze), Wymienniki płytowe, Zasobniki chłodu, Zawory, Zespoły spręzarkowe, Pozostałe akcesoria, Projektowanie, badania, doradztwo techniczne, certyfikacja.

KLIMATYZACJA i WENTYLACJA: Aparatura kontrolno-pomiarowa, Aparaty grzewczo-wentylacyjne, Centrale klimatyzacyjne monoblokowe, Centrale klimatyzacyjne rooftop, Centrale klimatyzacyjne sekcyjne, Chłodnice/nagrzewnice kanałowe, Czerpnie i wyrzutnie, Filtry powietrza, Kanały wentylacyjne, Klapy ppoż. (oddymiające, odcinające), Klimakonwektory, Klimatyzacja samochodowa, Klimatyzatory kompaktowe (przenośne, okienne), Klimatyzatory split, Klimatytory multi splity, Kolektory słoneczne, Kratki, nawiewniki, dysze, Kurtyny powietrzne, Materiały termoizolacyjne, Nasady kominowe, wywietrzniki, Nawilżacze (parowe, zraszające, ultradźwiękowe, komory zraszania), Oczyszczacze powietrza, Odciągi miejscowe, Okapy kuchenne, Osuszacze powietrza, Pompy ciepła, Pompy cyrkulacyjne, Przepustnice, Rekuperatory i regeneratory do odzysku ciepła, Siłowniki, Stropy, belki chłodząco-grzejące, Systemy Super Multi, Szafy klimatyzacji precyzyjnej, Tłumiki hałasu, Układy i aparatura regulacyjna, zabezpieczająca i nadzorująca, Wentylatory dachowe, Wentylatory oddymiające, przeciwwybuchowe, chemoodporne, Wentylatory osiowe, Wentylatory promieniowe, Wentylatory strumieniowe (oddymiające), Wymienniki gruntowe, Pozostałe akcesoria, Projektowanie, badania, doradztwo techniczne, certyfikacja.

MATERIAŁY, NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, AKCESORIA: Izolacje akustyczne, termiczne, Materiały i przyrządy lutownicze i spawalnicze, Materiały uszczelniające, Narzędzia, Rury, kształtki, akcesoria, Urzadzenia i środki czyszczące, Urządzenia do inspekcji i czyszczenia systemów wentylacyjno-klimatyzacyjnych, Urządzenia do usuwania i napełniania instalacji chłodniczych; recyklingu czynników chłodniczych, Wibroizolacje, Zamocowania i tłumiki drgań.

INNE: Zrzeszenia i organizacje, Oprogramowanie komputerowe, Portale internetowe, Targi, wystawy, szkolenia.