Oferowane przez producentów klimatyzacji precyzyjnej rozwiązania, oparte na wykorzystaniu zasady freecoolingu, spotykają się z coraz większym zainteresowaniem Inwestorów.

Rys. 1. Zużycie energii elektrycznej budynku w latach 2005–2011

Rys. 2. Charakterystyka zużycia energii elektrycznej przez systemy informatyczne,
wynikająca z instalowania nowych urządzeń w okresie 2005–2011

Na zainteresowanie systemami odzysku ciepła, czy freecoolingu składa się nie tylko chęć posiadania wysokowydajnych, efektywnych układów, zapewniających parametry środowiskowe dla systemów informatycznych, ale również ograniczony, w porównaniu z układami standardowymi, pobór energii elektrycznej.

Istotnym elementem jest świadome dopuszczenie do stosowania, bezpośrednio w pomieszczeniach serwerowni, układów, które jako czynnik schładzający wykorzystują wodę lodową / glikol.

Należy tu zwrócić uwagę, że nawet najlepiej zaprojektowany system klimatyzacyjny, do właściwej pracy wymaga dokonania odpowiednich nastaw początkowych (zestrojenia układu) i świadomej, profesjonalnej eksploatacji.

Świadoma eksploatacja obejmuje zarówno działania związane z konserwacją i przeglądami instalacji rurowych i urządzeń klimatyzacyjnych, jak również pełną współpracę służb serwisowych i obsługi systemów informatycznych.

Poniżej, na praktycznym przykładzie zostały przedstawione główne elementy wpływające na efektywność układów klimatyzacyjnych, wykorzystujących zasadę freecoolingu, mające bezpośrednie przełożenie na osiągane oszczędności w zużyciu energii elektrycznej – ograniczenie kosztów.

Jako przykład posłuży budynek klasy Data Center, zlokalizowany w Warszawie, o następujących parametrach:
• pobór mocy elektrycznej 2,2 MW
• powierzchnia całkowita 8 300 m2 w tym:
- technologiczna 1 700 m2
- biurowa 5 400 m2

Powierzchnię technologiczną stanowią serwerownie o średnim współczynniku poboru energii elektrycznej – 1,0 kW/m2, zaś biurową typowe pomieszczenia (głównie typu open space) - wszystkie pomieszczenia są klimatyzowane.

Budynek jest eksploatowany ponad 10 lat, analizowany okres pracy systemów obejmuje lata sukcesywnego wdrażania zasad właściwej, świadomej eksploatacji, opartej na wspomnianej współpracy służb serwisowych i obsługi informatycznej.

Obserwowana tendencja wzrostowa w latach 2005–2009 jest wynikiem rozwoju systemów informatycznych i, nadążających za nimi, systemów klimatyzacyjnych. Charakterystykę zużycia energii elektrycznej przez systemy informatyczne, wynikającą z instalowania nowych urządzeń w rozpatrywanym okresie przedstawia rysunek 2.

Wpływ zużycia energii elektrycznej przez systemy informatyczne w okresie 2005–2009 znajdują odbicie w zużyciu energii przez cały obiekt. Obniżenie zużycia energii na cele informatyczne w roku 2010, a następnie wzrost w roku 2011 nie ma już tak bezpośredniego wpływu na całkowite zużycie obiektu.

Aby uzyskać odpowiedź dlaczego tak się dzieje, konieczne jest przeanalizowanie zużycia energii elektrycznej na cele klimatyzacji. (...)

Tak jak wspomniano na wstępie, istotnym elementem jest świadoma eksploatacja współpracujących ze sobą służb technicznych obiektu i obsługi systemów informatycznych w zakresie:
1. Projekt budynku
• rozmieszczenie pomieszczeń,
• przejścia i szachty instalacyjne.
2. Projekt instalacji
• prowadzenie instalacji,
• dobór średnic przewodów, urządzeń (w tym pomp),
• rozdział powietrza.
3. Eksploatacja systemów informatycznych
• lokalizacja i wyposażenie urządzeń,
• stosowanie zasady instalacji urządzeń – „ciepłe/zimne korytarze”,
• parametry środowiskowe urządzeń – w tym utrzymanie racjonalnych standardów temperaturowych,
• wirtualizacja.
4. Eksploatacja systemu elektroenergetycznego
• podział mocy i obciążeń – zasada równomierności obciążeń.
5. Eksploatacja systemów klimatyzacyjnych
• parametryzacja pracy,
• serwis bieżący i przeglądy.
6. Współpraca z energetyką zawodową
• monitorowanie przydziału mocy,
• kompensacja mocy biernej.

Poprzez współpracę i analizę między innymi powyższych elementów powinny być kształtowane czynniki wpływające na efektywność i optymalne zużycie energii elektrycznej, ze szczególnym uwzględnieniem tak istotnego elementu jak zastosowana zasada freecoolingu dla urządzeń klimatyzacyjnych.

Na podkreślenie zasługuje fakt, że w analizowanym okresie, przy rocznym szacunkowym koszcie energii elektrycznej zużywanej przez obiekt na poziomie 6,0 mln zł, uzyskano oszczędności na poziomie 0,6 mln zł.