Wykorzystanie energii słonecznej na potrzeby instalacji HVACR Nowa ustawa OZE i konsekwencje jej wprowadzenia
Ocena użytkowników: / 1
SłabyŚwietny 
Data dodania: 05.08.2016

Z dniem 1 lipca br. weszła w życie nowelizacja Ustawy o odnawialnych źródłach energii (Ustawy o OZE). Czy prosument zyska, czy straci i jak przedsiębiorcy mogą wykorzystać nowe przepisy?

 

 

2016 07 18 1

Fot: pl.freeimages.com

 

 

Polska jako ostatni kraj w Unii Europejskiej wprowadziła prawo regulujące wykorzystanie i wspieranie odnawialnych źródeł energii (OZE). W zeszłym roku (20 lutego 2015 r.) wreszcie doczekaliśmy się Ustawy o OZE. Przepisy rozdziału 4. tej ustawy wprowadzające system wsparcia prosumentów w postaci taryf gwarantowanych miały wejść w życie z dniem 1 stycznia 2016 r., ale w ostatniej chwili nowy rząd zablokował wejście tych przepisów w życie przesuwając ten termin na 1 lipca br. Termin ten został dotrzymany, ale niestety cały system wsparcia energetyki prosumenckiej został całkowicie zmieniony.

 

Odpowiedzi na te i inne pytania postaram się udzielić analizując zmiany jakie zostały wprowadzone w znowelizowanej ustawie o OZE, która weszła w życie w dniu 1 lipca 2016 roku. W artykule zostaną omówione te zmiany w odniesieniu do uczestników rynku OZE oraz okoliczności wprowadzenia tych zmian. Przedstawiona będzie też opinia autora na temat sposobu wprowadzenia ww. zmian i dalekosiężnych ich skutków. 

 

Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w branży HVAC na świecie jest coraz bardziej popularne z uwagi na coraz większą atrakcyjność ekonomiczną instalacji opartych o te źródła. Z jednej strony tanieją urządzania (np. ceny modułów fotowoltaicznych od 1980 roku spadają średnio w tempie 10% rocznie, a w ciągu ostatnich 5 lat ceny te spadły o 80% i tendencja ta utrzymuje się). Rząd nasz zobligowany jest (na mocy porozumień w ramach UE) do wspierania tego sektora energetyki – między innymi uchwalając odpowiednie prawo regulujące ten sektor gospodarki. Omawiając zmiany w ustawie o OZE warto prześledzić okoliczności jej uchwalenia. Pierwsze wątpliwości i zastrzeżenia wzbudza sposób wprowadzenia ustawy do Sejmu. Projekt ustawy został przygotowany przez Ministerstwo Energii, ale wprowadzony został do procedowania przez Sejm RP jako „projekt poselski” (grupy posłów PiS) po to, aby podobnie jak w przypadku wcześniejszych ustaw, przeprowadzić ekspresowe procedowanie i nie dopuścić do debaty międzyresortowej, czy społecznej. Sejm głosami posłów PiS nie zgodził się również na pomysł opozycji, aby przeprowadzić chociaż tzw. wysłuchanie publiczne, czy żeby powołać podkomisję, która zajęłaby się dopracowaniem tej ustawy. Posłom PiS nie przeszkadzało również, że nie przeprowadzono oceny skutków wprowadzenia proponowanych w ustawie regulacji prawnych, na co zwróciła uwagę opozycja. W rezultacie otrzymaliśmy nie ustawę o OZE, lecz ustawę anty-OZE.

 

 

2016 07 22 1

Fot: pl.freeimages.com 

 

 

Najważniejsze zmiany

 

Pierwszą zmianą jest wprowadzenie nowej definicji prosumenta.

 

„Prosument – odbiorca końcowy dokonujący zakupu energii elektrycznej na podstawie umowy kompleksowej, wytwarzający energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii w mikro-instalacji w celu jej zużycia na potrzeby własne, niezwiązane z wykonywaną działalnością gospodarczą regulowaną ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584, z późn. zm.2)), zwaną dalej „ustawą o swobodzie działalności gospodarczej”.

 

Mamy tutaj z jednej strony rozszerzenie defi nicji (prosument nie musi być już osobą fizyczną, może być też np. parafią, szkołą, jednostką samorządu terytorialnego), co jest zmianą idącą w dobrym kierunku, jednak ograniczenie liczby prosumentów tylko do tych podmiotów, które mają podpisane umowy kompleksowe jest pogwałceniem prawa do swobodnego wyboru sprzedawcy energii elektrycznej. Widać tutaj wyraźnie, że „ustawodawca” uległ naciskom dużych spółek energetycznych, które nie są zainteresowane rozliczaniem prosumentów spoza swojego terenu dystrybucyjnego. Zobaczymy jak to będzie przebiegało w praktyce. Dodatkowe wątpliwości budzi zapis mówiący o tym, że prosument może zużywać wyprodukowaną przez siebie energię elektryczną wyłącznie na własne potrzeby – co w takim razie z osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą na własny rachunek we własnym domu? Czy taki przedsiębiorca też będzie mógł skorzystać z pomocy przewidzianej w ustawie, czy zostanie ukarany za swoją zaradność i przedsiębiorczość? Praktyka pokaże, ale analizując zapisy ustawy i znając intencje ustawodawcy, można już dzisiaj przewidzieć jaki będzie skutek tego dyskryminującego ograniczenia.

 

Przypominam, że mówimy na razie o prosumentach, czyli o użytkownikach mikro-instalacji, które na dzień dzisiejszy stanowią zaledwie kilka procent całkowitej mocy zainstalowanej w kraju. Mimo to rząd nie zdecydował się na większe wsparcie dla tej grupy odbiorców energii elektrycznej. 

 

 

Następną kwestią jest likwidacja taryf gwarantowanych.

 

(...)

 

Wprowadzono również pojęcia „klastra energii” i „spółdzielni energetycznej”.

 

(...)

 

Zmodyfikowano pojęcie „dedykowanej instalacji spalania wielopaliwowego”.

 

(...)

 

Wprowadzono pojęcie hybrydowej instalacji odnawialnego źródła energii.

 

(...)

 

Reasumując

 

Zdecydowana większość zmian wprowadzonych od 1 lipca 2015 r. w ustawie o odnawialnych źródłach energii jest niekorzystna dla prosumentów – jednocześnie wprowadzono zmiany ułatwiające wykorzystanie ustawy przez duże koncerny energetyczne do czerpania korzyści ze współ-spalania, tak krytykowanego przez środowiska proekologiczne. Zlikwidowano taryfy gwarantowane na rzecz opustów, które nie będą wystarczającą zachętą dla inwestorów zainteresowanych energetyką odnawialną. Wprowadzone zmiany są bardziej niekorzystne dla prosumentów niż dla przedsiębiorców, dlatego należy się spodziewać mimo wszystko rozwoju OZE jako źródła energii elektrycznej u tych przedsiębiorców, którzy korzystają przede wszystkim z urządzeń klimatyzacyjnych i chłodniczych. Zbieżność popytu na energię elektryczną w tym sektorze z podarzą energii słonecznej spowoduje, że będziemy obserwować coraz szersze stosowanie np. fotowoltaiki do zasilania mroźni pomimo tego, że rząd polski nie jest zainteresowany rozwojem energetyki odnawialnej w naszym kraju. Z moich wyliczeń wynika, że jeśli przedsiębiorca skorzysta ze środków np. WFOŚ, to inwestycja ma szanse się zwrócić w terminie ok. 10 lat.

 

 

2016 07 23 1

Fot: pl.freeimages.com

 

Rząd stosuje różne argumenty dla uzasadnienia swojej polityki – najczęściej słyszymy, że energia pozyskiwana ze źródeł odnawialnych jest za droga i że nie jest to stabilne źródło energii, dlatego nie można opierać na tym źródle systemu energetycznego kraju. Argument kosztowy nie jest jednak prawdziwy, dlatego że produkowanie energii elektrycznej w procesie spalania paliw kopalnych powoduje emisję dużych ilości substancji szkodliwych do atmosfery i globalne ocieplenie, powodując dodatkowe koszty. Wątku globalnego ocieplenia nie będę rozwijał (jest to temat na tyle skomplikowany, że mógłby stanowić materiał na oddzielny artykuł), ale jeśli chodzi o emisje substancji szkodliwych, to nie od dzisiaj wiadomo, że mieszkańcy obszarów zanieczyszczonych tymi substancjami (takimi jak CO2, SO2, pyły PM10, PM2,5 czy tlenki azotu – NOx) chorują częściej i żyją krócej. Jest to przyczyną większych kosztów chociażby na leczenie tych osób i ich rekonwalescencję – są to tzw. koszty społeczne, które rzadko brane są pod uwagę przez analityków. Spalanie węgla powoduje również występowanie kwaśnych deszczów (straty w rolnictwie i w architekturze) oraz zakwaszenie oceanów (trudne do oszacowania straty w faunie morskiej).

 

Jeśli chodzi o argument niestabilności podaży energii elektrycznej produkowanej z odnawialnych źródeł, to argument ten w sytuacji, gdy obecnie z odnawialnych źródeł pochodzi tylko niecałe 12% energii elektrycznej produkowanej w Polsce nie ma racjonalnego uzasadnienia. W dodatku większość z tych 12% pochodzi ze współ-spalania. Jeżeli dodatkowo wiemy, że do 2020 r. z odnawialnych źródeł energii ma być w Polsce produkowane dopiero 15% całkowitej energii elektrycznej, to tym bardziej wydaje się, że ten argument naszego rządu ma charakter demagogiczny. Zamiast odsuwać w czasie rozwój energetyki opartej o źródła odnawialne należy wspierać ten sektor nowoczesnej gospodarki i tworzyć równolegle mechanizmy promujące np. technologie magazynowania energii elektrycznej w celu zrównoważenia jej podaży (np. z mikro-instalacji fotowoltaicznych i wiatrowych). Rozwój zielonej energetyki paradoksalnie może również pomóc w rozwiązaniu nabrzmiewającego problemu nierentownego przemysłu wydobywczego, gdyż w prężnie rozwijającym się sektorze OZE mogliby znaleźć pracę np. górnicy z likwidowanych kopalni.

 

Wszystkie negatywne skutki wprowadzenia zmian w ustawie o odnawialnych źródłach energii opisałem już bardzo szczegółowo, dlatego na koniec podzielę się z czytelnikami tylko jeszcze jedną refleksją. Nasz rząd nie bierze pod uwagę faktu, że źródła paliw kopalnych się wyczerpują i prędzej czy później ich po prostu zabraknie. Im wcześniej przygotujemy się do tego nieuniknionego scenariusza (również dla dobra naszych wnuków), tym bezpieczniej przejdziemy przez tę konieczną zamianę paliw kopalnych na inne źródła energii. Nauczmy się patrzeć na węgiel jak na nasz narodowy skarb i nie wrzucajmy go do pieców jak śmieci – nie zapominajmy, że węgiel jest też bezcennym surowcem w przemyśle chemicznym czy w hutnictwie stali. Jako audytor energetyczny jestem przekonany, że rozwój sektora OZE jest nieunikniony i wprawdzie z uwagi na niechęć czy obawy rządzących można go próbować spowolnić, ale nie da się tego rozwoju zatrzymać.

 

 

mgr inż. Krzysztof ŚNIEGULA
Audytor Energetyczny,
certyfikowany przez UDT instalator
elektrowni fotowoltaicznych,
właściciel firmy POLCONTACT

 

 

LITERATURA:
[1] Ustawa z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii.
[2] Ustawa z 29 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz ustawy – Prawo energetyczne.
[3] Ustawa z 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw.
[4] Ustawa z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii z późniejszymi zmianami – tekst jednolity – opracowanie własne.
[5] Informacja Kancelarii Prezydenta w sprawie ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw.
[6] Opracowania Instytutu Energetyki Odnawialnej.

 

POLECAMY WYDANIA SPECJALNE

  • Pompy ciepła 2023-2024

  • Pompy ciepła 2021-2022

  • Pompy ciepła 2022-2023

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2021

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2022

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2023

  • Pompy ciepła 2020-2021

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2020

  • Pompy ciepła 2019-2020

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2019

Katalog firm chłodnictwo, klimatyzacja, wentylacja

CHŁODNICTWO: Agregaty (chillery) chłodzone powietrzem, Agregaty (chillery) chłodzone wodą, Agregaty absorpcyjne, Agregaty skraplające, Aparatura kontrolno-pomiarowa, Chłodnice, Chłodnictwo w transporcie, Chłodziwa i nośniki ciepła, Czynniki chłodnicze, Dry-coolery, Drzwi chłodnicze (okucia, akcesoria), Elementy rozprężające, Filtry - osuszacze czynnika chłodniczego, Komory chłodnicze i zamrażalnicze, Kontenery chłodnicze, Maszyny do produkcji lodu (płatkarki, kostkarki), Materiały termoizolacyjne, Meble chłodnicze i zamrażalnicze, Monobloki chłodnicze, Odolejacze, separtory, Oleje sprężarkowe, Płyty warstwowe, Pompy cyrkulacyjne, Silniki, Siłowniki, Sprężarki chłodnicze, Tunele mroźnicze (kriogeniczne), Układy i aparatura regulacyjna, zabezpieczająca i nadzorująca, Urządzenia rozmrażające, Wieże chłodnicze, Wyłączniki i przekaźniki czasowe, Wymienniki ciepła (parowacze, skraplacze), Wymienniki płytowe, Zasobniki chłodu, Zawory, Zespoły spręzarkowe, Pozostałe akcesoria, Projektowanie, badania, doradztwo techniczne, certyfikacja.

KLIMATYZACJA i WENTYLACJA: Aparatura kontrolno-pomiarowa, Aparaty grzewczo-wentylacyjne, Centrale klimatyzacyjne monoblokowe, Centrale klimatyzacyjne rooftop, Centrale klimatyzacyjne sekcyjne, Chłodnice/nagrzewnice kanałowe, Czerpnie i wyrzutnie, Filtry powietrza, Kanały wentylacyjne, Klapy ppoż. (oddymiające, odcinające), Klimakonwektory, Klimatyzacja samochodowa, Klimatyzatory kompaktowe (przenośne, okienne), Klimatyzatory split, Klimatytory multi splity, Kolektory słoneczne, Kratki, nawiewniki, dysze, Kurtyny powietrzne, Materiały termoizolacyjne, Nasady kominowe, wywietrzniki, Nawilżacze (parowe, zraszające, ultradźwiękowe, komory zraszania), Oczyszczacze powietrza, Odciągi miejscowe, Okapy kuchenne, Osuszacze powietrza, Pompy ciepła, Pompy cyrkulacyjne, Przepustnice, Rekuperatory i regeneratory do odzysku ciepła, Siłowniki, Stropy, belki chłodząco-grzejące, Systemy Super Multi, Szafy klimatyzacji precyzyjnej, Tłumiki hałasu, Układy i aparatura regulacyjna, zabezpieczająca i nadzorująca, Wentylatory dachowe, Wentylatory oddymiające, przeciwwybuchowe, chemoodporne, Wentylatory osiowe, Wentylatory promieniowe, Wentylatory strumieniowe (oddymiające), Wymienniki gruntowe, Pozostałe akcesoria, Projektowanie, badania, doradztwo techniczne, certyfikacja.

MATERIAŁY, NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, AKCESORIA: Izolacje akustyczne, termiczne, Materiały i przyrządy lutownicze i spawalnicze, Materiały uszczelniające, Narzędzia, Rury, kształtki, akcesoria, Urzadzenia i środki czyszczące, Urządzenia do inspekcji i czyszczenia systemów wentylacyjno-klimatyzacyjnych, Urządzenia do usuwania i napełniania instalacji chłodniczych; recyklingu czynników chłodniczych, Wibroizolacje, Zamocowania i tłumiki drgań.

INNE: Zrzeszenia i organizacje, Oprogramowanie komputerowe, Portale internetowe, Targi, wystawy, szkolenia.