Wymagania Ekoprojektu 2018
Ocena użytkowników: / 0
SłabyŚwietny 
Data dodania: 14.05.2018

 W 2009 roku Komisja Europejska wprowadziła w życie dyrektywę, którą w 2014 roku uzupełniono o rozporządzenia wykonawcze obowiązujące od 1 stycznia 2016. W 2018 roku staną się obowiązujące niektóre zapisy tych rozporządzeń. Tematem niniejszego artykułu będzie wyszczególnienie różnic w wymaganiach pomiędzy zapisami obowiązującymi od 2016 roku a tymi, które zaczną obowiązywać od roku 2018.

 

 

Nowy podział systemów wentylacyjnych

 

Rozporządzenia Komisji Europejskiej są obowiązujące i stosowane we wszystkich państwach członkowskich. Nie wymagają one odrębnego wprowadzenia. Funkcjonują równolegle z przepisami krajowymi. W Polsce są to wymagania Prawa Budowlanego oraz Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych.

 

Rozporządzenia Komisji Europejskiej obowiązują przede wszystkim producentów urządzeń, ponieważ warunkują wprowadzenie ich na rynek. Tym niemniej projektanci również powinni być świadomi tych wymagań, aby nie doprowadzać do nieporozumień w trakcie procesu budowlanego. Rozporządzenia wprowadziły podział, dotychczas niestosowany w Polsce na:

 

 

I. Systemy wentylacyjne przeznaczone do budynków mieszkalnych (SWM), obejmujące: 

 

  • każde urządzenie o wydajności do 250 m3/h, 
  • urządzenie o wydajności w przedziale od 250 do 1 000 m3/h, tylko jeśli jest deklaracja producenta, że produkt jest przeznaczony wyłącznie do budynków mieszkalnych.

 

 

 2018 02 66 1

Rys. 1. Wydajność systemów do budynków mieszkalnych

 

 

II. Systemy wentylacyjne przeznaczone do budynków niemieszkalnych (SWNM), obejmujące:

 

  • każde urządzenie o wydajności powyżej 1 000 m3/h, 
  • urządzenie o wydajności w przedziale od 250 do 1 000 m3/h, jeżeli brak jest deklaracji producenta, że produkt jest przeznaczony do budynków mieszkalnych.

 

 

 2018 02 66 2

 Rys. 2. Wydajność systemów do budynków niemieszkalnych

 

 

Wymagań nie muszą spełniać systemy: 

 

  • jednokierunkowe i dwukierunkowe systemy o poborze mocy do 30 W (na strumień powietrza); 
  • systemy pracujące z powietrzem o temperaturze poniżej -40°C lub powyżej 100°C; 
  • systemy zagrożone wybuchem;
  • systemy pracujące wyłącznie dla zapewnienia bezpieczeństwa pożarowego; 
  • centrale z pompą ciepła;
  • okapy nadkuchenne;
  • urządzenia zasilane napięciem powyżej 1000 V AC lub 1500 V DC; 
  • urządzenia pracujące wyłącznie w środowisku korozyjnym, toksycznym, z substancjami łatwopalnymi lub ściernymi.

 

Generalnie Rozporządzenia wprowadziły zasady, iż: 

 

  • wszystkie systemy muszą posiadać odzysk ciepła; 
  • odzysk musi posiadać obejście; 
  • wentylator wielobiegowy (preferowana płynna regulacja);
  • od 2018 roku – obowiązkowa jest sygnalizacja zabrudzenia filtra.

 

Centrale „mieszkaniowe” (SWM), według Rozporządzenia nr 1254/2014, powinny posiadać etykietę. Etykieta powinna zawierać zunifi kowane dla każdego producenta informacje: nazwę dostawcy lub znak towarowy, oznaczenie modelu dostawcy, klasę energetyczną, poziom mocy akustycznej (LWA) w dB zaokrągloną do najbliższej liczby całkowitej, maksymalną wartość przepływu powietrza w m3/h (przy 100 Pa). Dzięki przedstawieniu tych parametrów w sposób jednoznaczny, można będzie porównać urządzenia proponowane przez różnych producentów.

 

 

2018 02 66 3

Rys. 3. Przykładowa etykieta z nazwą dostawcy, oznaczeniem modelu, klasą energetyczną, poziomem mocy akustycznej oraz maksymalną wartość natężenia przepływu powietrza

 

 

Dodatkowo, producent centrali wentylacyjnej powinien przygotować kartę produktu zawierającą bardziej szczegółowe informacje o urządzeniu, takie jak: sprawność cieplna odzysku ciepła, rodzaj układu odzysku ciepła (UOC), jednostkowy pobór mocy (JPM) czy roczne zużycie energii elektrycznej (RZE).

 

Najbardziej rozpoznawalnym wymogiem analizowanych rozporządzeń jest minimalna sprawność odzysku ciepła. Od roku 2018 wymagania wzrosły – obowiązująca minimalna sprawność odzysku ciepła musi być większa. I tak: 

 

  • minimalna sprawność cieplna ηt_swnm wszystkich rekuperatorów, oprócz urządzeń z medium pośredniczącym, musi wynosić od 2018 roku minimum 73% (poprzednio było 67%);
  • minimalna sprawność cieplna ηt_swnm rekuperatorów z medium pośredniczącym musi wynosić od 2018 roku minimum 68% (poprzednio było 63%).

 

Ten wymóg spowodował najbardziej zauważalne zmiany w urządzeniach wentylacyjnych. Przez długi czas z rynku wycofywano wymienniki krzyżowo-prądowe – najtańsze, lubiane przez projektantów i inwestorów. Zostały zastąpione przez wymienniki przeciwprądowe, które jednak wymagały zwiększenia długości niektórych central. Teraz pojawiają się sygnały o wymiennikach krzyżowych wykonanych z nowych materiałów, które spełniają wymagania Ekoprojektu.

 

Kolejnym wyzwaniem były wymienniki z czynnikiem pośredniczącym, które również w starej wersji nie osiągały wymaganych sprawności. Dodawanie rzędów, zwiększenie prędkości medium, zmniejszenie prędkości powietrza oraz dodatkowe „kolektorowanie” – to tylko niektóre zmiany wymuszone minimalną sprawnością odzysku.

 

 

Wymogi dotyczące systemów „mieszkaniowych”

 

Dla systemów „mieszkaniowych” określono minimalne wartości jednostkowego zapotrzebowania energii (JZE) opisanego wzorem:

 

2018 02 67 1

 

Oprócz wartości JPM (jednostkowy pobór mocy) oraz sprawności cieplnej układu odzysku ciepła ηt wszystkie wartości można znaleźć w tabeli 1. (zamieszczonej w Rozporządzeniu).

 

 

2018 02 67 2 2

 

 

Ciekawym dodatkiem jest Qdefr, czyli dodatek na sposób odmrażania wymiennika do odzysku ciepła. Przyjmuje on wartości: 

 

  • Qdefr = 0 dla rekuperatorów obrotowych; 
  • Qdefr = 5,82 lub 0,45 kWh/rok/m2 dla klimatu chłodnego lub umiarkowanego, odpowiednio.

 

 

2018 02 67 3

 

 

Wymogi dotyczące systemów „niemieszkaniowych”

 

(...)

 

 

Dalsze działania Komisji Europejskiej

 

Po czterech latach od wprowadzenia w życie zapisów Rozporządzeń, czyli do 2020 roku zostanie przeprowadzona ponowna analiza efektów działania zmian. Najprawdopodobniej zostaną zaostrzone wymagania – systemy mieszkaniowe zostaną poddane podobnym wymogom, jak w tej chwili systemy niemieszkaniowe. Zmniejszone zostaną zakresy tolerancji, być może zaostrzone wymagania fi ltracji.

 

 

Podsumowanie

 

Większość zapisów Rozporządzeń dotyczy producentów, którym zależy na tym, aby produkowane przez nich urządzenia zostały dopuszczone do obrotu. Tym niemniej projektanci powinni być świadomi, jakie są wymagania stawiane urządzeniom, aby nie projektować „po staremu” tylko wiedzieć, na co zwrócić uwagę. Bardzo ważna jest w tym zakresie współpraca pomiędzy projektantem a osobą w firmie, która jest odpowiedzialna za dobory urządzeń. Większość programów doborowych sygnalizuje spełnienie lub niespełnienie wymagań Ekoprojektu, zarówno tych z 2016, jak i z 2018 roku. Projektant musi wiedzieć, jakie konsekwencje na wielkość urządzenia lub parametrów pracy ma spełnienie zaostrzonych wymagań.

 

O tym, które urządzenia podlegają wymogom, a które są wyjątkami decyduje projektant, natomiast kontroluje to inspektor nadzoru albo weryfikator projektu ze strony wykonawcy.

 

Ponieważ proces inwestycyjny jest bardzo często rozłożony w czasie, należy na bieżąco śledzić zmiany legislacyjne – te wprowadzane oraz te będące jeszcze procedowane i uwzględniać je w swoim projekcie instalacji (tzw. projektowanie „na jutro”). Jeśli projektant nie uwzględni lub nie przewidzi takich zmian, pojawia się ryzyko, że w momencie realizacji zaprojektowane przez niego urządzenia mogą nie być dostępne na rynku, a instalacja nie będzie spełniać odpowiednich wymogów.

 

 

 

 Dr inż. Jarosław MÜLLER – Politechnika
Krakowska, Wydział Inżynierii Środowiska,
Instytut Inżynierii Cieplnej i Ochrony
Powietrza, Katedra Ogrzewnictwa,
Wentylacji, Klimatyzacji i Chłodnictwa

 

 

POLECAMY WYDANIA SPECJALNE

  • Pompy ciepła 2023-2024

  • Pompy ciepła 2021-2022

  • Pompy ciepła 2022-2023

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2021

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2022

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2023

  • Pompy ciepła 2020-2021

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2020

  • Pompy ciepła 2019-2020

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2019

Katalog firm chłodnictwo, klimatyzacja, wentylacja

CHŁODNICTWO: Agregaty (chillery) chłodzone powietrzem, Agregaty (chillery) chłodzone wodą, Agregaty absorpcyjne, Agregaty skraplające, Aparatura kontrolno-pomiarowa, Chłodnice, Chłodnictwo w transporcie, Chłodziwa i nośniki ciepła, Czynniki chłodnicze, Dry-coolery, Drzwi chłodnicze (okucia, akcesoria), Elementy rozprężające, Filtry - osuszacze czynnika chłodniczego, Komory chłodnicze i zamrażalnicze, Kontenery chłodnicze, Maszyny do produkcji lodu (płatkarki, kostkarki), Materiały termoizolacyjne, Meble chłodnicze i zamrażalnicze, Monobloki chłodnicze, Odolejacze, separtory, Oleje sprężarkowe, Płyty warstwowe, Pompy cyrkulacyjne, Silniki, Siłowniki, Sprężarki chłodnicze, Tunele mroźnicze (kriogeniczne), Układy i aparatura regulacyjna, zabezpieczająca i nadzorująca, Urządzenia rozmrażające, Wieże chłodnicze, Wyłączniki i przekaźniki czasowe, Wymienniki ciepła (parowacze, skraplacze), Wymienniki płytowe, Zasobniki chłodu, Zawory, Zespoły spręzarkowe, Pozostałe akcesoria, Projektowanie, badania, doradztwo techniczne, certyfikacja.

KLIMATYZACJA i WENTYLACJA: Aparatura kontrolno-pomiarowa, Aparaty grzewczo-wentylacyjne, Centrale klimatyzacyjne monoblokowe, Centrale klimatyzacyjne rooftop, Centrale klimatyzacyjne sekcyjne, Chłodnice/nagrzewnice kanałowe, Czerpnie i wyrzutnie, Filtry powietrza, Kanały wentylacyjne, Klapy ppoż. (oddymiające, odcinające), Klimakonwektory, Klimatyzacja samochodowa, Klimatyzatory kompaktowe (przenośne, okienne), Klimatyzatory split, Klimatytory multi splity, Kolektory słoneczne, Kratki, nawiewniki, dysze, Kurtyny powietrzne, Materiały termoizolacyjne, Nasady kominowe, wywietrzniki, Nawilżacze (parowe, zraszające, ultradźwiękowe, komory zraszania), Oczyszczacze powietrza, Odciągi miejscowe, Okapy kuchenne, Osuszacze powietrza, Pompy ciepła, Pompy cyrkulacyjne, Przepustnice, Rekuperatory i regeneratory do odzysku ciepła, Siłowniki, Stropy, belki chłodząco-grzejące, Systemy Super Multi, Szafy klimatyzacji precyzyjnej, Tłumiki hałasu, Układy i aparatura regulacyjna, zabezpieczająca i nadzorująca, Wentylatory dachowe, Wentylatory oddymiające, przeciwwybuchowe, chemoodporne, Wentylatory osiowe, Wentylatory promieniowe, Wentylatory strumieniowe (oddymiające), Wymienniki gruntowe, Pozostałe akcesoria, Projektowanie, badania, doradztwo techniczne, certyfikacja.

MATERIAŁY, NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, AKCESORIA: Izolacje akustyczne, termiczne, Materiały i przyrządy lutownicze i spawalnicze, Materiały uszczelniające, Narzędzia, Rury, kształtki, akcesoria, Urzadzenia i środki czyszczące, Urządzenia do inspekcji i czyszczenia systemów wentylacyjno-klimatyzacyjnych, Urządzenia do usuwania i napełniania instalacji chłodniczych; recyklingu czynników chłodniczych, Wibroizolacje, Zamocowania i tłumiki drgań.

INNE: Zrzeszenia i organizacje, Oprogramowanie komputerowe, Portale internetowe, Targi, wystawy, szkolenia.