Model TCO obejmuje dwie grupy kosztów:

koszty bezpośrednie – początkowe: koszty zakupu systemu oświetleniowego (opraw oraz źródeł światła), koszty instalacji elektrycznej i sterowania oraz koszty montażu sprzętu,

koszty pośrednie – koszty eksploatacji i konserwacji: zużycie energii elektrycznej, zarówno przez oprawy oświetleniowe jak i urządzenia chłodzące, aby zniwelować ciepło wytwarzane przez system oświetleniowy, koszty wymiany źródeł światła tj. zakupu i montażu nowych źródeł światła, koszty wynajęcia podnośników itp.

Pierwszym etapem jest przyjęcie danych, takich jak:

• rozpatrywany okres czasu,

• czas pracy opraw oświetleniowych na dobę,

• czas pracy opraw w ciągu roku,

• koszt energii elektrycznej wraz z prognozowanym wzrostem,

• współczynnik COP.

Współczynnik COP wg Związku Niemieckich Przedsiębiorstw Chłodniczych i Logistyki Chłodniczej (VDKL) jest przyjęty na poziomie 0,6. Jest to stosunek dodatkowej energii wydatkowanej przez urządzenia chłodzące na zniwelowanie ciepła wytwarzanego przez oprawy oświetleniowe, do energii wydatkowanej przez wszystkie oprawy oświetleniowe. Oznacza to, że przy zapotrzebowaniu na energię systemu oświetlenia wynoszącym 100 kWh, dodatkowe 60 kWh pożytkowane jest na chłodzenie.

Następnie liczymy:

• koszty zakupu opraw oświetleniowych i źródeł światła,

• koszty montażu i instalacji elektrycznej,

• koszty oświetlenia awaryjnego,

• średnią trwałość źródeł światła,

• koszty energii elektrycznej.

Kolejnym etapem jest policzenie kosztów konserwacji – a więc koszty:

• wymiany źródeł światła,

• czyszczenia opraw,

• ewentualnej naprawy bądź wymiany opraw.

Podsumowanie wszystkich danych daje pełny obraz kosztów ponoszonych przez inwestora w związku z zakupem i eksploatacją systemu oświetleniowego.

Przykładowa analiza (…)

Wydajność oświetlenia (…)

Podsumowanie

Rys. 6. Podział kosztów wg analizy TCO

Zastosowanie profesjonalnych opraw oświetleniowych w miejscach tak trudnych środowiskowo, jak mroźnie i chłodnie zapewnia ich długotrwałe, bezawaryjne oraz bezpieczne funkcjonowanie. Projekt oświetlenia takich miejsc należy przygotować, gruntownie analizując wszystkie potrzeby użytkownika, możliwe zagrożenia oraz wymogi norm. Analiza TCO, uwzględniająca wieloletnią eksploatację systemu oświetlenia, pozwala na ocenę zasadności inwestycji w dany rodzaj sprzętu oświetleniowego już na etapie projektu. Poziom kosztów pośrednich, wynikających z kosztów eksploatacji i konserwacji oświetlenia jest zawsze kilkukrotnie wyższy od kosztów bezpośrednich, wynikających z kosztów zakupu opraw oświetleniowych. Koszty widoczne (zakupu i instalacji) to około 20% całkowitych kosztów systemu oświetlenia, koszty niewidoczne to 80% kosztów całkowitych. Inwestycja w wysokiej jakości systemy oświetleniowe, pozwala na obniżenie tych kosztów w długim okresie czasu.

LITERATURA

[1] Materiały wewnętrzne firmy KRULEN Technika Świetlna.

[2] NORKA GmbH. Oprawy oświetleniowe zgodne z systemem HACCP oraz odporne na niskie i wysokie temperatury. Katalog. 2012.

[3] Materiały laboratorium NORKA GmbH.

[4] OSRAM. Lighting Program 2012/2013. Katalog.

[5] K. RYTELEWSKA, N. SIEMIENIUK, T. SIEMIENIUK: Problematyka zastosowania wybranych metod kontroli kosztów usług informatycznych w przedsiębiorstwie.

[6] WOŹNIAK K.: System informacji menedżerskiej jako instrument zarządzania strategicznego w firmie. Praca doktorska. Akademia Ekonomiczna w Krakowie.