Wzornictwo mebla chłodniczego oraz zachęcający wygląd przechowywanych produktów warunkujący ich sprzedaż świadczy o zaawansowaniu technologii i jakości wykonania mebla chłodniczego.

Rys. 1. Obieg powietrza w meblu chłodniczym; a) obieg powietrza naturalny; b) obieg powietrzawymuszony wentylacją wyciągową; c) obieg powietrza wymuszony wentylacją nawiewną

Meble chłodnicze są układami, od których zależy jakość żywności dostarczanej w sklepach. Współczesne meble chłodnicze nie tylko spełniają rolę urządzenia pozwalającego przechowywać towar w dobrym stanie, lecz mają również znaczenie marketingowe – ładnie wyglądający mebel, w którym istnieje możliwość zaprezentowania produktu przyciąga klienta.

Jednym z efektów negatywnych pojawiających się w meblu chłodniczym jest tzw. szronienie. Niezależnie od sposobu przechowywania powinno dążyć się do tego, by żywność oraz elementy parowników nie były oszronione. Tym bardziej, że wiele produktów zanim trafi na półki mebla chłodniczego, składowanych jest w sklepowych komorach chłodniczych w warunkach, w których szronienie dość często występuje. Faktem również jest notoryczna praktyka handlarzy związana z „odświeżaniem produktu” – np. mycie „produktów mięsnych” w wodzie z dodatkami chemicznymi przywracającymi pierwotny wygląd. Włożenie mokrego produktu na półkę mebla chłodniczego pogarsza parametry powietrza poprzez wzrost jego wilgotności – w efekcie pojawia się szron na żywności, oraz na elementach parownika chłodniczego, powodując większe zużycie energii elektrycznej z uwagi na potrzebę za-chowania odpowiednich warunków przechowalniczych.

Przed projektantem mebla chłodniczego pojawia się ambitne zadanie związane już nie tylko z obniżeniem temperatury przechowywanego produktu, lecz również z taką obróbką powietrza w meblu chłodniczym, by produkty i parownik nie były narażone na szronienie, oraz dodatkowo by produkty nie ulegały nad-miernemu wysuszeniu. Mebel chłodniczy dodatkowo powinien charakteryzować się zachęcającym wyglądem.

Obieg powietrza w meblu chłodniczym

W meblu chłodniczym stosuje się dwa podstawowe typy obiegu powietrza:

• Obieg powietrza naturalny (grawitacyjny, statyczny). Ruch powietrza w tym obiegu wynika z lokalnej temperatury panującej w przestrzeni chłodzonej. Ciężar właściwy powietrza zimnego i powietrza ciepłego zależy od lokalnych gradientów temperatury. W związku z tym lokalna różnica temperatury powoduje zmianę ciężaru właściwego, co dla pewnej zamkniętej objętości, w której następuje zmiana gęstości powietrza powoduje ruch powietrza. Przepływ powietrza wymuszony różnicą ciężaru właściwego charakteryzuje się nie-wielkimi prędkościami przepływu. W tym wypadku mogą pojawiać się również tzw. strefy martwe – gdzie nie ma ruchu powietrza i proces ochładzania nie jest tak efektywny jak być powinien. Dodatkowo ten system obiegu powietrza nie po-zwala na efektywne osuszanie mokrej żywności – w związku z czym żywność może być oszroniona.
• Obieg powietrza wymuszony (dynamiczny). Ruch powietrza  ¡wymuszony jest pracą wentylatora – co przyczynia się do zmniejszenia prawdopodobieństwa wystąpienia stref martwych. Powietrze przepływające w przestrzeni chłodzonej z racji większych prędkości przepływu pozwala również na efektywniejsze ochładzanie żywności, oraz jej osuszanie na powierzchniach zewnętrznych, co przedłuża czas przechowywania żywności. Przy takim obiegu powietrza spotkać można różne rozwiązania technologiczne (rys. 1.), przy czym obieg z nadmuchem powietrza charakteryzuje się wyższym ciśnieniem panującym w przestrzeni przechowalniczej, a obieg z wentylacją wyciągową – niższym. W obiegu z niższym ci-śnieniem powietrza osuszanie żywności następuje odrobinę szybciej z racji niższej wymaganej temperatury przemiany fazowej wody. Dodatkowo zaletą mebli z układem wentylacji jest możliwość odtajania parownika bez potrzeby rozładowania przestrzeni przechowalniczej.

W obiegu naturalnym jak i w wymuszonym do obróbki powietrza doprowadzanego do przestrzeni chłodzonej stosuje się różne systemy obróbki powietrza, by zapobiec szronieniu żywności. Jedną z metod osuszania powietrza jest przepuszczanie powietrza świeżego przez dwa parowniki (parownik osuszający oraz parownik ochładzający – rys. 2.) co pozwala na skuteczne zwiększenie suchości powietrza dostarczanego do mebla chłodniczego. Takie suche powietrze posiada większą możliwość absorpcji wilgoci z żywności. Tym niemniej ponieważ powietrze w przestrzeni chłodzonej nie powinno nadmiernie wysuszać żywności, gdyż traci ona wówczas swoje walory smakowe, to w celu określenia wilgotności powietrza w przestrzeni chłodzonej coraz częściej wykorzystywane są higrostaty. Higrostaty pozwalają poprzez umiejętne sterowa-nie pracą wentylatora i/lub zasilaniem parownika osuszającego na osiąganie odpowiednich warunków wilgotności, by żywność mogła być długo i efektywnie przechowywana.

Obieg chłodniczy  w meblu chłodniczym (..)

Tendencje w rozwoju mebli chłodniczych (..)

Podsumowanie

W artykule przedstawiono ogólny opis wymagań stawianych meblom chłodniczym. Opisano obieg powietrza w me-blach chłodniczych, oraz jego wpływ na jakość przechowywanego towaru.

Przeanalizowano aktualne trendy w rozwoju mebli chłodniczych, przy czym zauważono dążenie do produkcji mebli bar-dziej energooszczędnych. Niestety energooszczędność wymaga zastosowania droższych rozwiązań technologicznych co przekłada się na cenę produktu – w tym wypadku mebli chłodniczych. Jednak koszt poniesiony w inwestowanie w droższe bar-dziej energooszczędne meble chłodnicze przy rosnącym koszcie opłat za energię elektryczną dość szybko może się zwrócić.