W procesach uzdatniania powietrza dla celów klimatyzacji jednym z najważniejszych jest oziębianie powietrza. Proces ten zachodzi w wymiennikach ciepła, które mogą być zasilane:
a) wodą lub wodnym roztworem glikolu (oziębionym w agregacie ziębniczym) lub
b) ziębnikiem (w urządzeniach z bezpośrednim odparowaniem – np. typu „split’).
W pierwszym przypadku proces oziębiania powietrza może zachodzić dwojako. Może to być oziębianie „suche” – bez wykraplania wilgoci lub „mokre” – z wykraplaniem pary wodnej zawartej w powietrzu oziębianym. Oziębianie „suche” realizowane jest w belkach chłodzących oraz w stropach z modułami chłodzącymi. Spotyka się też klimakonwektory pracujące „na sucho” w przypadku, gdy nie ma możliwości odprowadzenia skroplin z wymiennika ciepła.
W drugim przypadku – w urządzeniach z bezpośrednim odparowaniem – proces oziębiania powietrza w zasadzie zawsze zachodzi z wykraplaniem wilgoci.
Dlaczego tak się dzieje? Najłatwiej proces ten prześledzić na wykresie h-x (entalpia – zawartość wilgoci), który jest podstawowym narzędziem każdego inżyniera zajmującego się klimatyzacją (rys. 1).
Rys. 1. Procesy oziębiania powietrza przedstawione na wykresie h-x
(...)
Typy pompek skroplin
Rozróżniamy kilka podstawowych typów pompek skroplin [2]
- oscylacyjne pompy tłokowe monoblokowe,
- oscylacyjne pompy tłokowe dwuelementowe,
- pompy odśrodkowe monoblokowe ze zbiornikiem,
- pompy perystaltyczne.
Pompy tłokowe wyposażone są w tłok, który zasysa i wytłacza skropliny. W pompach odśrodkowych ruch skroplin wymuszany jest turbiną, natomiast pompy perystaltyczne wyposażone są w rolkę, która ściska rurkę powodując przepływ skroplin.
Pompy tłokowe monoblokowe składają się z pompy głównej z wbudowanym czujnikiem kondensatu, pompy tłokowe dwuelementowe składają się z pompy głównej oraz czujnika kondensatu ze zbiornikiem. Pompy odśrodkowe monoblokowe składają się z pompy głównej z wbudowanym czujnikiem kondensatu i zbiornika kondensatu [2].
Rys. 2. System wykrywania wykorzystujący dwa przełączniki [2]
Rys. 3. System wykrywania oparty na przełączniku sterowanym pływakiem [2]
Rys. 4. Wielkości uwzględniane przy doborze pompy [2]
Pompy perystaltyczne i odśrodkowe przeznaczone są do przesyłania ciężkich i zanieczyszczonych skroplin. Pompy perystaltyczne nie są czułe również na pracę tzw. suchą.
W pompkach skroplin stosowanych jest kilka systemów wykrywania [2, 3], takich jak:
- wykorzystanie dwóch przełączników sterowanych mechanicznie za pomocą pływaka, jeden kontrolujący poziomy włączenia i wyłączenia pompki, drugi obsługujący alarm (rys. 2). Jest on stosowany w pompach odśrodkowych;
- zastosowanie jednego przełącznika sterowanego za pomocą pływaka (rys. 3);
- wykorzystanie dwóch czujników temperatury powietrza przed i za parowaczem. Włączenie następuje przy różnicy temperatur powyżej 5-6 K. Jest on montowany przy pompach perystaltycznych;
- połączenie włącznika pompki z sygnałem pracy sprężarki.
Sygnały alarmowe zabezpieczające przez przekroczeniem dopuszczalnego poziomu skroplin na tacy mogą być przekazywane do wyłącznika sprężarki, do sygnalizatora świetlnego lub sygnalizatora akustycznego.
Dobór pompki skroplin
(...)
Instalacja
Podczas instalacji pompy należy przestrzegać kilku podstawowych zasad aby zapewnić bezawaryjną pracę. Należy również starannie zainstalować czujnik skroplin. Najważniejsze zasady przedstawiono na rys. 5.
W celu poprawnego działania pomp, należy upewnić się, że w czasie uruchomienia (i przy każdym przeglądzie) pompa jest prawidłowo zalana oraz czy przewód ssący (między czujnikiem skroplin a pompą) i część przewodu tłocznego są wypełnione wodą. Podczas rozruchu i podczas każdego przeglądu należy zalać tacę i dokładnie obserwując skontrolować szczelność wszystkich połączeń (rys. 6 i 7).
(...)
Podsumowanie
Na rynku istnieje bardzo bogata oferta pompek skroplin. Niestety obiegowa opinia instalatorów daleka jest od pozytywnej. Przed producentami stoi trudne zadanie przekonania fachowców z branży o niezawodności działania tych urządzeń. Prawdopodobnie wiele negatywnych opinii wynika z błędnego zainstalowania pompki czego efektem jest awaryjna praca. Przeglądając katalogi różnych firm można stwierdzić, że tylko nieliczne oferują dokładny opis instalacji oraz przestrogi przed nieprawidłowościami.