W Polsce nadal nie jest możliwe uzyskanie certyfikatu F-gazowego. Stanowi to duży problem dla tych firm serwisowych czy handlowych, które współpracują z partnerami zagranicznymi. Bez certyfikatów współpraca ta jest bardzo utrudniona, o ile nie niemożliwa.

W Polsce wciąż trwają prace nad ustawą o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych, której założenia i projekt powstały jeszcze w oparciu o unijne rozporządzenie nr 842/2006, obowiązujące tylko do końca 2014 roku. 1 stycznia 2015 roku wchodzi w życie Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 517/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 842/2006. Zgodnie z treścią tego rozporządzenia, tzw. certyfikaty F-gazowe obowiązkowe są nie tylko dla osób instalujących i serwisujących urządzenia zawierające fluorowane gazy cieplarniane, ale też dla firm zajmujących się sprzedażą i kupnem czynników z grupy HFC (tzw. F-gazów).

Wciąż nie wiadomo, kiedy polska ustawa powstanie i kiedy wejdą w życie jej poszczególne przepisy. Wiadomo natomiast, że do tego czasu w Polsce certyfikatu F-gazowego nie będzie można uzyskać. Jednakże, prawo unijne takiego certyfikatu wymaga – co więcej, partnerzy zagraniczni, z którymi polskie firmy współpracują, oczekują legitymowania się tym dokumentem. Problem dostrzegła i postanowiła mu zaradzić Fundacja Ochrony Klimatu PROZON.

 Szkolenia muszą mieć sens

– Fundacja PROZON rozpoczęła w tym roku działania w segmencie szkoleń – mówi prezes zarządu Fundacji, Krzysztof Grzegorczyk. – Zaczęliśmy od szkoleń na świadectwo kwalifikacji, które będzie można uzyskiwać jeszcze przez ponad rok. Nie możemy jednak bagatelizować tego, że 1 stycznia 2015 roku wchodzi w życie rozporządzenie unijne 517/2014, a polska ustawa zbliża się wielkimi krokami. Uznaliśmy, że dalsze szkolenia na świadectwo kwalifikacji po prostu nie mają sensu!

Coraz więcej firm będzie poszukiwać szkoleń F-gazowych – tym bardziej, że już od 1 stycznia obrót czynnikami z pozostałymi krajami UE bez certyfikatów będzie bardzo utrudniony, o ile nie niemożliwy. Zastanawialiśmy się, jak pomóc takim firmom i znaleźliśmy sposób. Ponieważ, zgodnie z unijnym rozporządzeniem 303/2008, certyfikaty F-gazowe są wzajemnie uznawalne w krajach UE, należy zapewnić polskim fachowcom możliwość uzyskania certyfikatu w innym kraju unijnym.

Uznawalność certyfikatów pomoże
Wybór padł na Czechy, ze względu na bliskość geograficzną oraz prawo czeskie, które umożliwia specjalistom uzyskanie certyfikatu po egzaminie – bez konieczności odbywania szkolenia. Pomysł, na który życzliwie patrzy polskie Ministerstwo Środowiska, podchwycił Štěpán Stojanov z SCHKT (Svazu chladicí a klimatizační techniky), czyli czeskiego Związku Techniki Chłodniczej i Klimatyzacyjnej. PROZON i SCHKT ustaliły, że po polskiej stronie będzie przygotowanie pracowników polskich firm do egzaminu, zaś sam egzamin przeprowadzi strona czeska. Na miejsce egzaminu wybrano przygraniczną Ostravę.

Pilotażowe szkolenie

Ze względu na pionierski charakter przedsięwzięcia, PROZON zdecydował się na przeprowadzenie szkolenia i egzaminu pilotażowego. Krzysztof Grzegorczyk przyznaje, że podczas pierwszych zajęć uczyli się wszyscy – nie tylko grupa kursantów, ale też wykładowcy, organizatorzy i egzaminatorzy. Dlatego premierowe szkolenie nie było ogólnie dostępne – wzięło w nim udział 18 pracowników firm fundatorów PROZON, tj. Air Products, Linde Gaz oraz Schiessl Polska. Szkolenie odbyło się 8-9 października w nowej, wyposażonej m.in. w pokazowe obiegi chłodnicze, sali szkoleniowej w siedzibie Fundacji. Wykładowcy – mgr inż. Artur Hamera i mgr inż. Marcin Kowacz – mają za sobą wiele lat doświadczeń w szkoleniach personelu chłodniczego, obaj są też praktykami, pracującymi w firmach branżowych.

Szkolenie nie tylko pomogło przygotować się do egzaminu, ale też przyniosło odpowiedzi na problemy, które w praktyce zawodowej spotykają kursanci (np. niuanse wymiany czynników typu drop-in). Następnie uczestnicy udali się na nocleg do Częstochowy, skąd rano wyruszyli do Ostrawy.

Pierwszy międzynarodowy egzamin
Egzamin zaczął się ok. godz. 10. Składał się z dwóch części. Najpierw przeznaczono 60 minut na test wyboru, zawierający 50 pytań z zakresu zasad termodynamiki, technicznych aspektów posługiwania się F-gazami oraz legislacji. Arkusz egzaminacyjny został przygotowany przez partnerów czeskich i przetłumaczony przez tłumacza przysięgłego.

Egzamin wyjazdowy w Ostravie – część teoretyczna – testowa

Test zdali wszyscy uczestnicy kursu, a 100% poprawnych odpowiedzi nie było wcale wyjątkiem. Kursanci mogli od razu przystąpić do egzaminu praktycznego, który odbywał się przed komisją czeską, przy udziale tłumacza i przy asyście polskich egzaminatorów. Również i przez tę część pomyślnie przeszli wszyscy egzaminowani. Już o godz. 13 ostatni zdający wyruszyli w drogę powrotną. Wszyscy uczestnicy egzaminu otrzymają czeskie certyfikaty F-gazowe oraz ich przysięgłe tłumaczenie na język polski.

Pora na więcej
Zdaniem organizatorów przedsięwzięcia – zarówno strony czeskiej, jak i Fundacji – formuła świetnie się sprawdziła. – Jesteśmy pod wrażeniem świetnego przygotowania i wysokiego poziomu polskich techników chłodnictwa – mówił po egzaminie Štěpán Stojanov. Zadowoleni są także sami uczestnicy.

Szkolenia będą kontynuowane – już w formule otwartej dla wszystkich chętnych. Kolejne szkolenie zaplanowano na 3-4 listopada w Warszawie, a egzamin ma odbyć się 5 listopada w Ostrawie. Szczegóły będą dostępne na stronie Fundacji PROZON.

PROZON
Fundacja Ochrony Klimatu
ul. Matuszewska 14, Bud. B9,
skr. poczt. 22
03-876 Warszawa
tel.: +48 22 392 74 63
faks: +48 22 675 29 66
e-mail: Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.
www.prozon.org.pl