Kalibracja

Ważną funkcją siłowników do regulacji płynnej jest proces kalibracji. Polega on na rozpoznaniu skoku zaworu poprzez przejście siłownika od całkowitego zamknięcia do pełnego otwarcia. Proces taki zapewnia przypisanie wartości 10V do maksymalnego otwarcia zaworu nawet, gdy zakres ruchu siłownika jest szerszy. Dzięki temu pośrednie wartości sygnału podawanego przez układ automatyki odpowiadają procentowemu otwarciu samego zaworu. Kalibracja jest cechą, która gdy tylko siłownik posiada znormalizowane podłączenie np. w postaci gwintu, czyni go uniwersalnym i może być stosowany z różnymi typami armatury (rys. 5.). Ważne jest tylko aby zakres ruchu siłownika nie był mniejszy niż skok zaworu regulacyjnego.

L_siłownika ≥ L_zaworu

gdzie:

L_siłownika – skok siłownika

L_zaworu – skok zaworu

Mając na uwadze proces kalibracji oraz pamiętając o rozdzielczości siłownika, podczas doboru zaworu należy dane te zestawić z jego skokiem. Nawet najbardziej precyzyjne siłowniki mają bowiem swoje graniczne możliwości. Jeśli tym samym na rynku dostępne są zawory do regulacji płynnej o skoku 2-3 mm należy zawsze postawić pytanie jakie parametry rozdzielczości oferuje ten sam producent dla siłownika przewidzianego do współpracy z daną armaturą.

Pozycja siłownika po zaniku napięcia (…)

Możliwe wersje sygnału sterującego (…)

Jak i gdzie wolno montować siłowniki (…)

Podsumowanie

W artykule stanowiącym część piątą omówiony został dobór siłownika, który powinien być sporządzony uwzględniając:

• · rodzaj przyjętej regulacji (płynna, 3-stawna, ON/OFF, PWM),

• · wartość napięcia sygnału z regulatora,

• · skok zaworu,

• · maksymalne ciśnienie różnicowe na zaworze regulacyjnym,

• · charakterystykę zaworu,

• · rozdzielczość regulacyjna,

• · stopień ochrony IP,

• · warunki otoczenia w których będzie montowany siłownik,

• · możliwość pracy w trybie ręcznym i automatycznym.

W niniejszej publikacji opisane zostały bliżej wybrane parametry z powyższej listy. Poprawne projektowanie oraz wykonawstwo bazuje wielokrotnie na świadomym wyborze optymalnego urządzenia. Znajomość pojęcia rozdzielczości mechanicznej i elektrycznej oraz jej wpływ na regulację to jeden z zasadniczych punktów przy wyborze siłownika do regulacji płynnej. Wiedza na temat współczynnika IP, pozycji montażu, to kolejne parametry wskazujące jak właściwie wyselekcjonować produkt z rynku. Znajomość znaczenia skrótu NC i NO oraz wartość napięcia to klucz do łatwego doboru siłowników ON/OFF.

Bardzo istotna jest pamięć, że dobór zaworu regulacyjnego nie gwarantuje poprawnej regulacji. Przypieczętowaniem kalkulacji jest wskazanie siłownika z jakim zawór powinien pracować. Warto mieć to na uwadze, zwłaszcza w przypadku, gdy wybór tych dwóch elementów dokonywany jest przez różne strony w procesie projektowym (np. projektanta instalacji wodnych oraz automatyka). Konieczna jest wówczas odpowiednia komunikacja w celu wymiany wzajemnych oczekiwań tak, aby duet zawór + siłownik był optymalnym dla przyjętego w projekcie rozwiązania procesu regulacji.

LITERATURA

[1] Zawory regulacyjne w instalacjach chłodniczych i grzewczych cz. 1, cz. 5.

[2] Hydrauliczne równoważenie obwodów regulacyjnych. Zeszyt nr 3,TA Hydronics.

[3] Total Hydronic Balancing, Robert Petitjean, TA Hydronics.

[4] RECKNAGEL, SPRENGER, SCHRAMEK: Kompendium wiedzy, Ogrzewnictwo Klimatyzacja Ciepła Woda Chłodnictwo.

[5] Hans ROOS: Zagadnienia hydrauliczne w instalacjach ogrzewania wodnego.

[6] PN-EN 60529:2003 Stopnie ochrony zapewnianej przez obudowy (Kod IP)

[7] Dz.U. 2002 nr 75 poz. 690, Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

[8] Materiały szkoleniowe TA Hydronics.