W dniu 1 stycznia 2016 r. weszła w życie ustawa z 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (DzU z 2015 r. poz. 1688) (zwana dalej ustawą o zseie). Nowa ustawa o zseie wprowadza zmiany w stosunku do wcześniej obowiązującej ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym dla wielu podmiotów działających na rynku HVACR, w tym również dla serwisów urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych.

Dla serwisów urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych kluczowe są definicje zawarte w ustawie o zseie: 

• punkt serwisowy – rozumie się przez to miejsce, w którym jest wykonywana działalność gospodarcza polegająca na naprawie sprzętu, 
• sprzęt – rozumie się przez to urządzenie, którego prawidłowe działanie jest uzależnione od dopływu prądu elektrycznego lub od obecności pól elektromagnetycznych, oraz urządzenie mogące służyć do wytwarzania, przesyłu lub pomiaru prądu elektrycznego lub pól elektromagnetycznych, które są zaprojektowane do użytku przy napięciu elektrycznym nieprzekraczającym 1000 V dla prądu przemiennego oraz 1500 V dla prądu stałego.

Do sprzętu, którego dotyczą przepisy ustawy o zseie zaliczamy urządzenia chłodnicze i klimatyzacyjne – zarówno znajdujące zastosowanie w obiektach przemysłowych, handlowych, biurach, obiektach usługowych jak i w gospodarstwach domowych. Punkt serwisowy w związku z nowymi przepisami jest zobowiązany:

• do nieodpłatnego przyjęcia zużytego sprzętu, w przypadku gdy naprawa przyjętego do punktu serwisowego sprzętu jest niemożliwa ze względów technicznych lub gdy właściciel sprzętu uzna, że naprawa sprzętu jest dla niego nieopłacalna,
• do umieszczenia w punkcie serwisowym w widocznym miejscu informacji o punktach zbierania zużytego sprzętu,
• do umieszczenia w punkcie serwisowym w widocznym miejscu informacji o możliwości nieodpłatnego przyjęcia zużytego sprzętu, w przypadku gdy naprawa przyjętego do punktu serwisowego sprzętu jest niemożliwa ze względów technicznych lub gdy właściciel sprzętu uzna, że naprawa sprzętu jest dla niego nieopłacalna.

Należy jednocześnie pamiętać, że punkt serwisowy może odmówić przyjęcia zużytego sprzętu, który z uwagi na jego zanieczyszczenie stwarza zagrożenie dla zdrowia lub życia osób przyjmujących zużyty sprzęt. 

Ważne jest, aby pamiętać, że zgodnie z art. 177 ustawy o odpadach − Kto, nie mając zawartej opisanej wyżej umowy, zbiera odpady, podlega karze aresztu albo grzywny 

W nawiązaniu do powyższego punkt serwisowy jest zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na zbieranie odpadów (jako prowadzący nieprofesjonalną działalność w zakresie zbierania odpadów − art. 45 ust. 1 ustawy o odpadach), jednak obowiązany jest posiadać umowę zawartą w formie pisemnej pod rygorem nieważności, z posiadaczem odpadów posiadającym zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów dotyczącą co najmniej nieodpłatnego przyjmowania tych odpadów.

 Nowa ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym wprowadza również zmiany dla serwisów, które są wpisane do Rejestru GIOŚ jako zbierający zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. Zgodnie z art. 117 ustawy o zseie podmioty zbierające zużyty sprzęt wpisane do rejestru przedsiębiorców i organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego, niebędące zbierającymi zużyty sprzęt, o których mowa w art. 4 pkt 23 ustawy o zseie, czyli nie posiadające zezwolenia na zbieranie odpadów w postaci zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, podlegają wykreśleniu z urzędu z tego rejestru w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie tej ustawy, czyli do 30 czerwca 2016 r.

Reasumując – obecnie firmy serwisowe nie mają obowiązku wpisania się do rejestru GIOŚ jako zbierający sprzęt, jeżeli nie są tzw. profesjonalnym zbierającym odpady, a serwisy wpisane do rejestru GIOŚ, jako zbierający przed 1 stycznia 2016 r. zostały z niego wykreślone do 30 czerwca 2016 r.

Nowa ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym od 1 stycznia 2016 r. wprowadza obowiązek wpisania się do rejestru GIOŚ, jako zbierający sprzęt tylko dla tzw. profesjonalnych zbierających sprzęt (prowadzących działalność polegającą na zbieraniu odpadów)

Należy podkreślić, że niniejszy artykuł podejmuje obowiązki wynikające z ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym tylko dla serwisów. Nowa ustawa o zseie wprowadza wiele obowiązków również dla innych podmiotów działających w branży HVACR, zdefi niowanych w ustawie jako m. in. wprowadzający sprzęt, zbierający zużyty sprzęt, prowadzący zakład przetwarzania. Nie jest wykluczone, że w wielu przypadkach fi rmy serwisowe spełniają również ww. defi nicje – np. w przypadku wprowadzania nowego sprzętu chłodniczego lub klimatyzacyjnego na terytorium Polski z kraju należącego do UE lub spoza UE. W takiej sytuacji lista obowiązków wynikających z ustawy o zseie znacznie się wydłuży i spełnienie ich będzie bardziej czasochłonne i kosztowne.

Krzysztof PIETRZAK
właściciel firmy Meritum Competence,
specjalista w zakresie przepisów prawnych
dot. stosowania czynników chłodniczych
(SZWO, f-gazy) oraz w zakresie gospodarki odpadami