W zeszłym roku obchodzili Państwo 25-lecie działalności. Jakie według Pana były najważniejsze wydarzenia, decyzje, które wpłynęły na rozwój oraz obecny kształt Fundacji PROZON?

Krzysztof GRZEGORCZYK: Najważniejsza decyzja, do jakiej zostaliśmy zmuszeni przez nową legislację, to zmiana siedziby. Ogromną część naszej energii poświęciliśmy znalezieniu lokalizacji, w której moglibyśmy przetwarzać odpady. Następnie stworzyliśmy projekt kolumny do rozdziału czynników oraz projekt pomieszczeń, gdzie będzie prowadzona regeneracja, a także szkolenia. Większość naszej uwagi była w ostatnich latach skupiona na nowej lokalizacji, a najbardziej chcemy się skupiać na wspieraniu branży.

Jakie są zatem obecnie najważniejsze kierunki Państwa działalności?

K.G.: W ostatnich latach świadomość ekologiczna klientów bardzo się zwiększyła, więcej firm korzysta z czynników zregenerowanych i usług laboratorium. Klienci uwierzyli nam, że czynnik zregenerowany nie jest gorszy od czynnika pierwotnego, a często nawet lepszy. Największe firmy polskiego przemysłu chemicznego, spożywczego i innych branż, korzystają nie tylko naszych produktów, ale również z usług takich jak odzyski, badania szczelności, a ostatnio nawet demontaż urządzeń  chłodniczych. W ostatnich tygodniach Laboratorium Fundacji PROZON zostało akredytowane przez Polskie Centrum Akredytacji.

Jaki jest zakres akredytacji i jakie procedury musieli Państwo spełnić?

K.G.: Zakres otrzymanej akredytacji obejmuje dwa obszary – wzorcowanie wag nieautomatycznych oraz wzorcowanie manometrów. Poprawnie wzorcowane wagi i manometry są elementem uczciwego rozliczania się z klientem i bezpiecznej obsługi obiegów chłodniczych i klimatyzacyjnych. Najważniejszym warunkiem, jaki musieliśmy spełnić, było wdrożenie oraz utrzymanie systemu zarządzania w laboratorium zgodnego z normą PN-EN ISO/EIC 17025:2018-02 oraz wymaganiami jednostki akredytującej, tj. Polskiego Centrum Akredytacji. Spełnienie tych wymogów, zarówno w kwestii systemowej, jak i technicznej, udowodniliśmy w trakcie szczegółowych audytów przeprowadzonych przez PCA. Końcowy audyt nie wykazał żadnej niezgodności. System jakości, który wdrożyliśmy, objął nie tylko akredytowane obszary, ale całą działalność laboratorium.

A jak ten fakt przekłada się na Państwa klientów, na ofertę?

K.G.: Nie znam innych laboratoriów analizujących czynniki chłodnicze o wdrożonym i udokumentowanym systemie jakości. Akredytacja PCA daje naszym klientom gwarancję jakości i niezależności naszych badań.

Na początku naszej rozmowy, a także podczas uroczystości 25-lecia wspomniał Pan o budowie nowej siedziby Fundacji. Gdzie będzie się znajdowała nowa siedziba? Od kiedy planują Państwo zmianę lokalizacji?

K.G.: Podczas uroczystości pokazywałem plany przeprowadzki jako wielki sukces – mamy miejsce, projekty i rozpoczynamy budowę. Jednak ta budowa nie wynika z naszych aspiracji, ale podkreślę jeszcze raz, zostaliśmy zmuszeni do wyprowadzenia się z obecnej lokalizacji przez nowe rygory wprowadzone 3 lata temu przez ustawę odpadową. Nie chcieliśmy być inwestorem! Chcieliśmy być nadal tylko Fundacją Ochrony Klimatu – szkolić, wspierać i doradzać.
Nasza nowa lokalizacja znajduje się pod Mszczonowem. Obecnie trwają tam prace budowlane, a pierwsze testy budowanej tam instalacji planowane są pod koniec trzeciego kwartału tego roku.

Jakie są cele Projektu Refrigerants LIFE Cycle. Dlaczego jest to tak ważny projekt?

K.G.: Projekt Refrigerants LIFE Cycle ma na celu odzyskanie jak największej ilości czynników chłodniczych z mieszanin, dla których jedyną alternatywą jest obecnie destrukcja termiczna. Dzięki innowacyjnej technologii rozdziału mieszanin czynników chłodniczych, możliwa jest separacja konkretnych substancji, które po procesie regeneracji mogą trafić do ponownego użycia, jako pełnowartościowy produkt. Projekt jest ważny z punktu widzenia ograniczenia zmian klimatycznych. Po pierwsze ograniczy proces unieszkodliwienia termicznego, a po drugie ograniczy produkcję pierwotnych czynników chłodniczych.

Na czym polega proces technologiczny przetwarzania odzyskanych  czynników chłodniczych z instalacji i jakie wiążą się z tym dla Państwa kolejne wyzwania?

K.G.: Proces przetwarzania odzyskanych czynników zawsze rozpoczyna się od zbadania składu mieszaniny w naszym laboratorium. Następnie czynnik poddawany jest regeneracji, czyli procesowi polegającemu na dokładnym oczyszczeniu substancji i dopełnieniu do pożądanego składu mieszaniny. Czynniki ponownie trafiają do laboratorium, gdzie po badaniach wystawiany jest certyfikat spełnienia normy AHRI 700. Z tym certyfikatem czynniki są gotowe do ponownego użycia.

Obecnie największym wyzwaniem, jakie przed nami stoi, jest nauka korzystania z budowanej innowacyjnej instalacji do rozdziału czynników. Czujemy się pewniej, mając u boku doświadczonych inżynierów firmy CHEMAT z Konina, która wspiera nas w tym projekcie. Według mojej wiedzy jest to pierwsza tego typu instalacja na świecie, pomijając model laboratoryjny, który razem z CHEMATem stworzyliśmy dla upewnienia się, że ta metoda będzie skuteczna.

Nie sposób w tym miejscu nie zapytać, dlaczego to Fundacja jest prekursorem tej technologii, zastosowania do przetwarzania czynników chłodniczych, a nie jeden z ich producentów?

K.G.: Uważam, że wyprodukować czynniki chłodnicze jest dużo łatwiej niż zebrać odzyskane z rynku, przetransportować je, wielokrotnie badać i często wielokrotnie poddawać procesowi regeneracji. Za nami jest ponaddwudziestoletni proces uczenia się, budowania partnerstwa i poszukiwania wspólnych celów z firmami serwisowymi. Wspólnie wprowadziliśmy na rynek zbiorniki, stacje i butle do odzysku. Doskonalenie badań laboratoryjnych i procesów regeneracji było już tylko wisienką na torcie. Podsumowując, regeneracja to nie tylko proces technologiczny, ale przede wszystkim praca z ludźmi branży. Byliśmy wystarczająco blisko tych ludzi i to zadecydowało o sukcesie. Natomiast o sukcesie procesów rozdziału przez destylację i adsorpcję chętnie porozmawiam, jednak nie wcześniej niż za rok.

Na koniec chciałbym zapytać, jakie kolejne wyzwania widzi Pan przed branżą HVACR?

K.G.: Bezpieczeństwo energetyczne jest tym wyzwaniem, do którego zintensyfikowania mogą znacznie się przyczynić inwestycje w pompy ciepła. Jednocześnie stajemy w obliczu problemu ograniczonych zasobów gazów fluorowanych oraz ograniczonej wiedzy na temat stosowania czynników naturalnych.

A jakie się z tym wiążą wyzwania dla Państwa?

K.G.: Musimy regenerować i szkolić: więcej, szybciej, lepiej. Aby móc bezpiecznie stosować czynniki naturalne trzeba mieć dobrze wyszkolony personel. Przeszkoliliśmy i przeegzaminowaliśmy ponad 5 tysięcy serwisantów, więc okazuje się, że jako Fundacja możemy mieć wpływ na jakość prac instalacyjnych i serwisowych. W odpowiedzi na wyzwania stojące przed całą branżą, kontynuujemy europejski program szkoleniowy REAL Alternatives. W ramach programu stworzona została Akademia Czynników Alternatywnych, gdzie ogromny nacisk położony jest na doskonalenie umiejętności praktycznych.

Życzę zatem powodzenia w realizacji wyznaczonych celów oraz kolejnych ciekawych wyzwań, projektów!

K.G.: Dziękuję.